Trong khuôn khổ dự án bảo tồn và phát huy giá trị di sản tháp đôi Liễu Cốc, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long phối hợp với Viện Khảo cổ học Việt Nam tiến hành khai quật. Kết quả đạt được những dấu tích quan trọng về kiến trúc Champa thời kỳ tiền Đại Cồ Việt.
Tháp đôi Liễu Cốc tọa lạc ở xã Liễu Cốc, huyện Đan Phượng, thành phố Hà Nội. Theo Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long, tháp đôi được xây dựng từ thời nhà Đinh đến thời nhà Lý, là một trong những công trình kiến trúc Champa sớm nhất có dấu tích còn tồn tại tại Việt Nam.
Trước đó, tháp đôi Liễu Cốc được biết đến qua các ghi chép, tài liệu, bản đồ thời Nguyễn. Căn cứ tên gọi và vị trí hiện tại, có thể thấy đây là một công trình kiến trúc tôn giáo thờ tự rất quan trọng. Đặc biệt, kiến trúc có sự pha trộn, giao thoa văn hóa giữa hai nền văn minh.
Liễu Cốc có thể hiểu là “cốc” (đất, vùng đất) và “liễu” là tên một loại cây. Theo cách giải thích của tạp chí du lịch, ban đầu có thể là một vùng đất, trong đó cỏ liễu rất phát triển. Tên địa danh dùng để gọi khu tháp, với ý nghĩa tên gọi không ngừng thay đổi theo những dấu tích còn sót lại trên mặt đất đã khiến nhiều người liên tưởng đến chùa Một Cột ở gần đó.
Ban đầu, nhiều người cho rằng đây là di tích của nền văn hóa Đại Việt, nhưng sau đó đánh giá lại cho rằng đây thuộc văn hóa Champa. Căn cứ trên phương pháp giám định đồng vị các bon phóng xạ, viện bảo tồn monuments (Hà Lan) đánh giá đây là di tích thế kỷ 10.
Theo các nhà nghiên cứu của Viện Khảo cổ học Việt Nam, các dấu tích còn lại của tháp đôi cho thấy nền móng của công trình toạ lạc trên trục Bắc – Nam, nằm cách nhau 15 m. Hiện chỉ còn tháp phía Nam còn tương đối nguyên vẹn, tháp phía Bắc chỉ còn nền móng.
Bố cục chung của cặp tháp Liễu Cốc khá giống với nhóm tháp tại Mỹ Sơn, Quảng Nam, như Thanh niên đã thông tin.
Tiến sĩ Nguyễn Tiến Anh – Viện trưởng Viện Khảo cổ học Việt Nam, cho biết tháp đôi có kiến trúc khá giống với tháp Tháp Bà ở Nha Trang (Khánh Hòa) nhưng quy mô nhỏ hơn nhiều.
*Bài viết được tổng hợp từ Vietnamnet và Dân Việt