Các nhà khoa học vừa phát hiện một hiện tượng hiếm có trong vũ trụ: hai thiên hà va chạm và “đấu kiếm” cách Trái Đất khoảng 11 tỷ năm ánh sáng. Đây là lần đầu tiên con người chứng kiến trực tiếp kiểu tương tác đặc biệt này trong vũ trụ.
Hiện tượng va chạm giữa hai thiên hà
Sự kiện này đã được các nhà khoa học của Viện Thiên văn học Paris (Pháp) phối hợp cùng Đài thiên văn Chile theo dõi trong gần 4 năm. Họ sử dụng dữ liệu thu thập từ kính thiên văn rất lớn (VLT) của Đài Thiên văn Nam châu Âu và hệ thống kính ALMA đặt tại Chile để ghi nhận lại hiện tượng.
[Hệ thống kính ALMA ghi lại hình ảnh hai thiên hà va chạm align=”aligncenter” width=”650″]
Hình ảnh khí phân tử trong hai thiên hà[/caption]
Theo phân tích, hai thiên hà đang lao về phía nhau với tốc độ hơn 1,8 triệu km/giờ. Một trong hai thiên hà mang theo quasar (chuẩn tinh) hoạt động cực mạnh ở trung tâm, phát ra những luồng bức xạ khổng lồ, tỏa tia cực tím với cường độ gấp hàng nghìn lần so với toàn bộ Dải Ngân hà.
Quasar này đã phá vỡ các đám mây khí của thiên hà còn lại, làm suy yếu khả năng hình thành các ngôi sao mới. Hiện tượng này được ví như một “trận đấu kiếm vũ trụ”, khi một bên liên tục phóng ra các đòn tấn công mạnh mẽ, buộc đối thủ phải gồng mình chống đỡ.
Các nhà khoa học nhận định rằng những đợt bức xạ phát ra từ quasar có khả năng phân tán hydro – nguyên liệu chính để tạo nên các vì sao mới. Điều này khiến khu vực chứa khí phân tử của thiên hà đối diện bị “xé nát”, giảm thiểu đáng kể tốc độ hình thành sao.
Tác động của quasar đối với môi trường vũ trụ
Nghiên cứu này cũng gợi mở thêm nhiều giả thuyết về thời kỳ “giữa trưa của vũ trụ” – khoảng 10 tỷ năm trước, giai đoạn các ngôi sao hình thành dày đặc và những va chạm giữa các thiên hà xuất hiện thường xuyên hơn. Khi đó, những quasar với sức mạnh khủng khiếp như trên có thể từng đóng vai trò quan trọng trong việc định hình cấu trúc của các thiên hà lớn ngày nay.
Các nhà khoa học sẽ tiếp tục phân tích dữ liệu từ các vụ va chạm thiên hà khác nhằm làm rõ thêm về tác động của quasar đối với môi trường vũ trụ trong thời kỳ sơ khai.