Sử dụng Wi-Fi miễn phí ở các địa điểm công cộng như quán cà phê, sân bay hay khách sạn đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của nhiều người. Tuy nhiên, vấn đề bảo mật khi sử dụng các mạng Wi-Fi này vẫn luôn là một mối quan ngại lớn. Mặc dù không nguy hiểm như nhiều người tưởng tượng, nhưng vẫn có những rủi ro tiềm ẩn mà người dùng cần phải biết.
Phần lớn các trang web và ứng dụng hiện nay đã được mã hóa bằng giao thức HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure), giúp bảo vệ thông tin đăng nhập, tin nhắn và dữ liệu mua sắm trực tuyến của người dùng. Sự mã hóa này đảm bảo rằng ngay cả khi dữ liệu được truyền qua mạng Wi-Fi công cộng, nó cũng sẽ được bảo vệ và không thể bị đọc hoặc chỉnh sửa bởi bên thứ ba.
Tuy nhiên, vẫn tồn tại một số kẽ hở trong việc sử dụng Wi-Fi công cộng. Một trong những rủi ro lớn nhất là yêu cầu DNS (Domain Name System), tức là dữ liệu về những trang web mà người dùng truy cập, vẫn có thể bị lộ. Điều này có thể xảy ra khi người dùng kết nối vào một mạng Wi-Fi không an toàn hoặc không được mã hóa đúng cách.
Một số website nhỏ hoặc cũ có thể không sử dụng mã hóa tốt, tạo ra khoảng trống cho tin tặc khai thác. Những trang web này có thể không có chứng chỉ SSL (Secure Sockets Layer) hoặc không sử dụng giao thức HTTPS, làm cho dữ liệu truyền qua các trang web này có thể bị chặn hoặc chỉnh sửa bởi hacker.
Rủi ro thật sự đến từ việc người dùng kết nối nhầm mạng Wi-Fi giả mạo. Hacker có thể tạo ra một mạng Wi-Fi giả có tên gần giống mạng chính thức để đánh lừa người dùng. Một khi kết nối, hacker có quyền kiểm soát mọi dữ liệu đi qua mạng đó, từ việc chèn trang đăng nhập giả để đánh cắp mật khẩu đến chiếm quyền các phiên đăng nhập đang mở.
Để sử dụng Wi-Fi công cộng an toàn hơn, người dùng cần thực hiện một số biện pháp phòng ngừa. Trước hết, cần xác minh mạng Wi-Fi trước khi kết nối bằng cách hỏi nhân viên quán cà phê hoặc khách sạn về tên chính xác của mạng. Điều này giúp tránh kết nối vào mạng Wi-Fi giả mạo.
Người dùng cũng nên tắt tính năng tự động kết nối và chia sẻ file trên thiết bị. Tính năng tự động kết nối có thể khiến thiết bị tự động kết nối vào mạng Wi-Fi mà không cần sự cho phép của người dùng, trong khi tính năng chia sẻ file có thể khiến dữ liệu trên thiết bị bị lộ.
Sử dụng VPN (mạng riêng ảo) là một giải pháp hiệu quả để bảo vệ dữ liệu khi sử dụng Wi-Fi công cộng. VPN tạo ra một đường hầm mã hóa giữa thiết bị và trang web truy cập, giúp bảo vệ dữ liệu khỏi bị chặn hoặc chỉnh sửa.
Cuối cùng, người dùng chỉ nên đăng nhập và nhập thông tin nhạy cảm trên các trang web có biểu tượng ổ khóa (HTTPS). Biểu tượng này cho thấy trang web đang sử dụng giao thức HTTPS và dữ liệu truyền qua trang web này đã được mã hóa.
Người dùng cũng cần cập nhật thiết bị thường xuyên để vá lỗ hổng bảo mật. Các bản cập nhật thường chứa các bản vá lỗi bảo mật giúp ngăn chặn hacker khai thác lỗ hổng.
Cuối cùng, người dùng nên tránh sử dụng Wi-Fi công cộng để giao dịch ngân hàng hoặc làm việc với dữ liệu quan trọng nếu không thật sự cần thiết. Nếu phải sử dụng, hãy đảm bảo rằng đã thực hiện tất cả các biện pháp phòng ngừa cần thiết để bảo vệ dữ liệu.