Ngày 3/8, tại Hà Nội, Hiệp hội Dữ liệu quốc gia (NDA) đã tổ chức Phiên họp Ban Chấp hành nhằm sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và xây dựng phương hướng công tác 6 tháng cuối năm 2025. Sự kiện này được đánh giá là quan trọng, đánh dấu bước khởi đầu trong việc kiện toàn tổ chức, xác lập chiến lược và triển khai các chương trình hành động của Hiệp hội.

Đại tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an, Chủ tịch Hiệp hội Dữ liệu quốc gia chủ trì Hội nghị. Thượng tướng Nguyễn Văn Long, Ủy viên Thường vụ Đảng ủy Công an Trung ương, Thứ trưởng Bộ Công an, Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội; Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Cương, Giám đốc Trung tâm Dữ liệu quốc gia, Bộ Công an, Phó Chủ tịch Hiệp hội tham dự Hội nghị.

Hội nghị có sự tham dự của các thành viên Ban Thường vụ, các Ủy viên Ban Chấp hành, lãnh đạo các ban chuyên môn cùng các thành viên tiêu biểu đại diện cho hơn 750 hội viên của Hiệp hội. Hội nghị diễn ra với nhiều nội dung quan trọng, bao gồm báo cáo kết quả công tác 6 tháng đầu năm và xây dựng phương hướng công tác 6 tháng cuối năm 2025, công bố Quyết định bổ nhiệm Tân Phó Chủ tịch Hiệp hội, Quyết định thành lập Văn phòng, các Ban chuyên môn và Viện Khoa học dữ liệu.

Kể từ khi thành lập, Hiệp hội Dữ liệu quốc gia đã được đánh giá là cầu nối giữa cơ quan quản lý, doanh nghiệp, tri thức người Việt toàn cầu, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển hệ sinh thái dữ liệu quốc gia. Trong bối cảnh khoa học công nghệ và dữ liệu được xác định không còn là lĩnh vực hỗ trợ, mà đã trở thành tài nguyên, tư liệu sản xuất quan trọng, động lực trung tâm của tăng trưởng, Hiệp hội đã tích cực tham gia đóng góp ý kiến, đồng hành cùng Chính phủ, Quốc hội và các bộ, ngành trong quá trình xây dựng chính sách, văn bản pháp luật liên quan đến dữ liệu và công nghệ số.

Hiệp hội đã tham gia góp ý, hoàn thiện các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thi hành Luật Dữ liệu, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, Luật Công nghiệp công nghệ số, Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, các chương trình khoa học công nghệ của các bộ, ngành và địa phương. Điều này đã khẳng định sứ mệnh là ‘trung tâm kết nối chính sách – công nghệ’ lĩnh vực dữ liệu tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, Hiệp hội cũng đã triển khai các kịch bản ứng dụng dữ liệu trong các lĩnh vực trọng điểm của nền kinh tế, như công nghiệp, nông nghiệp, thương mại, logistics, tài chính – ngân hàng, y tế – sức khỏe, văn hóa – du lịch, môi trường- khí tượng, đô thị, an toàn – khẩn cấp. Việc xây dựng các kịch bản ứng dụng dữ liệu được đánh giá sẽ giúp cụ thể hóa các mô hình kinh doanh mới, tối ưu vận hành, dự báo thị trường, qua đó biến dữ liệu thành tài sản sản xuất tương đương với vốn, lao động và công nghệ.

Tại Hội nghị, Hiệp hội Dữ liệu quốc gia đã công bố Quyết định thành lập Văn phòng, các Ban chuyên môn và Viện Khoa học dữ liệu thuộc Hiệp hội. Việc thành lập Văn phòng, các Ban chuyên môn và Viện Khoa học dữ liệu đánh dấu bước khởi đầu trong kiện toàn bộ máy tổ chức, thể hiện bước tiến quan trọng trong quá trình chuyên nghiệp hóa hoạt động của một tổ chức đầu mối về dữ liệu.

Văn phòng và các Ban chuyên môn được tổ chức theo hướng bài bản, tập trung theo từng lĩnh vực trọng yếu; là cầu nối giữa giới chuyên môn, cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp và các tổ chức xã hội quan tâm đến dữ liệu. Viện Khoa học dữ liệu sẽ là cánh tay học thuật chiến lược của Hiệp hội Dữ liệu quốc gia, chuyên sâu công tác nghiên cứu, đánh giá, tổng kết thực tiễn và phát triển tri thức về dữ liệu tại Việt Nam.

Bộ Công an đề xuất các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ thư điện tử và lưu trữ dữ liệu phải tích hợp hệ thống lọc phần mềm độc hại trong toàn bộ quá trình gửi, nhận và lưu trữ thông tin.

Đề xuất này được nêu trong dự thảo Luật An ninh mạng sửa đổi, hiện đang được lấy ý kiến từ các bộ, ngành. Dự luật được xây dựng trên cơ sở hợp nhất hai văn bản pháp luật hiện hành là Luật An toàn thông tin mạng (2015) và Luật An ninh mạng (2018). Một trong những điểm mới đáng chú ý của dự thảo là quy định cụ thể về việc phòng ngừa, phát hiện và xử lý phần mềm độc hại.

Theo đó, các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ thư điện tử, truyền đưa và lưu trữ thông tin phải triển khai hệ thống giám sát, lọc mã độc trong suốt quá trình vận hành, đồng thời có trách nhiệm báo cáo cho cơ quan chức năng có thẩm quyền. Các nhà cung cấp dịch vụ Internet cũng phải thực hiện các biện pháp ngăn chặn hành vi phát tán phần mềm độc hại.

Các cơ quan, tổ chức và cá nhân có trách nhiệm tuân thủ hướng dẫn kỹ thuật của cơ quan quản lý nhà nước để đảm bảo an toàn thông tin. Dự thảo luật cũng đưa ra định nghĩa phần mềm độc hại là các chương trình có khả năng gây rối loạn hệ thống thông tin hoặc thực hiện các hành vi xâm nhập trái phép như sao chép, chỉnh sửa, xóa dữ liệu trong hệ thống.

Việt Nam hiện nằm trong nhóm quốc gia có tốc độ phát triển Internet nhanh nhất thế giới và dẫn đầu khu vực Đông Nam Á về số lượng tên miền quốc gia. Cùng với đó, Việt Nam đang tiến tới mô hình chính phủ điện tử toàn diện, với dân số trẻ, trình độ học vấn cao và tỷ lệ sử dụng điện thoại thông minh, mạng xã hội cùng các nền tảng trực tuyến ở mức cao.

Quốc gia này cũng thường xuyên nằm trong top 10 nước có lưu lượng dữ liệu xuyên biên giới lớn nhất toàn cầu. Tuy nhiên, thực tế cho thấy an ninh mạng vẫn đang đối mặt nhiều rủi ro nghiêm trọng, ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, trật tự xã hội và quyền lợi hợp pháp của người dân, tổ chức.

Các cuộc tấn công mạng, hoạt động gián điệp mạng và tình trạng rò rỉ, mất mát thông tin bí mật Nhà nước ngày càng tinh vi và phức tạp. Tin tặc liên tục nâng cấp mã độc, triển khai các chiến dịch tấn công có chủ đích nhằm vào hệ thống mạng của các cơ quan Trung ương, doanh nghiệp lớn và tập đoàn trọng điểm.

Trước tình hình này, Bộ Công an nhấn mạnh sự cần thiết phải khẩn trương hoàn thiện khung pháp lý, tăng cường quản lý nhà nước trong lĩnh vực an ninh mạng và siết chặt công tác phòng, chống tội phạm công nghệ cao, đặc biệt là hành vi xâm phạm dữ liệu cá nhân. Chính phủ dự kiến sẽ trình Quốc hội xem xét, thông qua dự thảo luật này tại kỳ họp thứ 10 diễn ra vào cuối năm nay.

Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI: Khai thác hiệu quả ‘mỏ vàng’ dữ liệu trong chuyển đổi số quốc gia

Trong bối cảnh hiện nay, việc xác định dữ liệu là tài nguyên số quan trọng đã trở thành một vấn đề cấp thiết. Tại Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI, các chuyên gia đã tập trung thảo luận về việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và các công nghệ mới để nâng cao hiệu suất lao động, đặc biệt là trong lĩnh vực chuyển đổi số quốc gia.

Ông Trần Quang Hưng, Ủy viên Ban Chấp hành, Trưởng Ban Đoàn – Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia, đã chủ trì phiên thảo luận và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng ‘bệ đỡ thị trường’ cho đổi mới sáng tạo. Với dân số hơn 100 triệu người và hệ thống dữ liệu ngày càng được hoàn thiện, Việt Nam đang sở hữu lợi thế lớn để phát triển các mô hình kinh tế dựa trên dữ liệu.

Tuy nhiên, ông Hưng cũng chỉ ra rằng dữ liệu quốc gia hiện nay vẫn còn phân tán, thiếu sự liên kết giữa các lĩnh vực như thuế, bảo hiểm, nhân khẩu, ngành nghề… Điều này đã gây ra khó khăn cho việc khai thác và sử dụng dữ liệu một cách hiệu quả.

Các chuyên gia cũng cho rằng, Việt Nam cần làm rõ khái niệm dữ liệu trong bối cảnh hiện nay, những thuộc tính nào cần lưu trữ lâu dài và đâu là thông tin nên được loại bỏ. Điều cốt lõi của dữ liệu là phải ‘đúng, đủ, sạch, sống’. Tuy nhiên, phần lớn phần mềm không được cập nhật dữ liệu thường xuyên, dẫn đến giá trị thông tin giảm theo thời gian.

Để xây dựng hệ thống dữ liệu liên tục, cần phát triển các nền tảng thực sự hữu ích để người dân sử dụng thường xuyên trong đời sống hằng ngày. Đặc biệt, toàn bộ dữ liệu thu thập từ người dùng cần được bảo mật tuyệt đối và tuân thủ các quy chuẩn chặt chẽ.

Tại Việt Nam, bước tiến lớn là việc tích hợp số định danh cá nhân với hệ thống bảo hiểm, tuy nhiên vẫn còn khoảng cách rất lớn đến mục tiêu liên thông dữ liệu y tế quốc gia. Các chuyên gia cho rằng cần bắt đầu từ dữ liệu cá nhân sau đó tiến tới dữ liệu ngành, chuẩn hóa định danh cá nhân là bước đầu tiên, cần một mã số duy nhất được dùng xuyên suốt cho tất cả dịch vụ công và dịch vụ tư nhân.

Mỗi ngành cần xây dựng bộ chuẩn dữ liệu riêng (cấu trúc, chuẩn định dạng) để dữ liệu có thể phân tích, lưu trữ và chia sẻ. Tạo hành lang pháp lý cho chia sẻ dữ liệu y tế ẩn danh, đặc biệt phục vụ nghiên cứu khoa học.

Tóm lại, việc khai thác hiệu quả ‘mỏ vàng’ dữ liệu trong chuyển đổi số quốc gia là một vấn đề cấp thiết. Các chuyên gia đã đưa ra nhiều giải pháp để xây dựng hệ thống dữ liệu liên tục, chuẩn hóa định danh cá nhân và tạo hành lang pháp lý cho chia sẻ dữ liệu y tế ẩn danh. Việc triển khai các giải pháp này sẽ giúp Việt Nam tận dụng tối đa lợi thế của dữ liệu để thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội.

Nguồn: example.com