Trong hơn ba thập kỷ qua, hệ thống quỹ tín dụng nhân dân đã đóng một vai trò quan trọng không thể thiếu trong việc cung cấp vốn cho khu vực nông thôn cũng như các địa bàn khó khăn, từ đó đóng góp vào sự phát triển kinh tế địa phương và giảm nghèo bền vững. Tính đến cuối năm 2024, dư nợ tín dụng của cả hệ thống đã đạt mốc gần 139.000 tỷ đồng. Đáng chú ý, hơn 90% nguồn vốn này tập trung vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn và các hộ kinh doanh cá thể – những đối tượng thường bị các ngân hàng thương mại bỏ qua.

Hiện tại, hệ thống quỹ tín dụng nhân dân không chỉ khẳng định vị thế vững chắc trong hệ sinh thái tài chính vi mô mà còn đang nổi lên như một mắt xích quan trọng trong tiến trình hướng tới phát triển tài chính toàn diện trên quy mô quốc gia. Với lợi thế là sự am hiểu sâu sắc về địa bàn hoạt động cùng với việc sát thực tiễn đời sống của các thành viên, các quỹ tín dụng nhân dân đã thể hiện khả năng phục hồi nhanh chóng và duy trì thanh khoản ổn định, ngay cả trong bối cảnh kinh tế – tài chính toàn cầu gặp nhiều biến động.

Đến cuối năm 2024, hệ thống quỹ tín dụng nhân dân đã phát triển với 1.177 quỹ, hoạt động trên địa bàn 57 tỉnh/thành phố và có hơn 1,9 triệu thành viên. Vốn điều lệ của hệ thống không ngừng tăng lên, đạt mức 7.778,2 tỷ đồng, tăng 54% so với cuối năm 2020 và tăng 527% so với cuối năm 2010. Hoạt động cho vay của các quỹ này chủ yếu tập trung vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn và các dịch vụ thiết yếu nhằm thúc đẩy kinh tế địa phương. Các quỹ tín dụng nhân dân đã kinh doanh có lãi, đảm bảo thu nhập bù đắp được chi phí, cho thấy những kết quả rất đáng ghi nhận.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, hệ thống quỹ tín dụng nhân dân vẫn tồn tại một số hạn chế. Cụ thể, mô hình quản trị tại nhiều quỹ còn mang tính tự phát, vận hành theo thói quen và tập quán địa phương, thiếu tính chuyên nghiệp. Do đó, việc tái cấu trúc mô hình và nâng cao năng lực quản trị được xem là cần thiết và cấp thiết.

Để đảm bảo hệ thống quỹ tín dụng nhân dân hoạt động an toàn, hiệu quả và phát triển bền vững, Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam (Co-opBank) cần triển khai một chiến lược phát triển dựa trên ba trụ cột chính. Thứ nhất, nâng cao năng lực điều phối hệ thống để tăng cường sự liên kết và giám sát giữa các quỹ tín dụng nhân dân. Thứ hai, thúc đẩy chuyển đổi số một cách thiết thực và phù hợp để giảm thiểu chi phí và rủi ro công nghệ. Thứ ba, tái cấu trúc mô hình hỗ trợ thành viên để tăng cường năng lực quản trị và tài chính cho các quỹ tín dụng nhân dân.

Co-opBank cần đóng vai trò là đối tác chiến lược, đồng hành cùng các quỹ tín dụng nhân dân thông qua các mô hình đào tạo và tư vấn chuyên sâu. Điều này không chỉ giúp các quỹ tín dụng nhân dân nâng cao năng lực quản trị và tài chính mà còn mở rộng không gian phát triển, tạo lập một hệ sinh thái bền vững cho tài chính vi mô tại Việt Nam.

Trong nỗ lực nhằm giải quyết tình trạng dôi dư cán bộ và khai phá tiềm năng của các vùng đất khó, giúp người dân thoát nghèo, tỉnh Thanh Hoá đang triển khai chính sách điều động cán bộ từ miền xuôi lên miền núi. Huyện biên giới Mường Lát, một trong những địa phương nghèo nhất cả nước, đang là điểm đến cho nhiều cán bộ trẻ.

Huyện Mường Lát, với 8 đơn vị xã, là nơi sinh sống của khoảng 41.000 nhân khẩu thuộc các dân tộc Thái, Mông, Dao, Khơ Mú, Mường, Kinh. Mặc dù đã có nhiều chính sách hỗ trợ, vùng đất này vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất và sinh kế. Theo điều tra xã hội học mới nhất, hơn 65% hộ dân tại Mường Lát là hộ nghèo hoặc cận nghèo. Các hộ dân ở Mường Lát phụ thuộc vào nông nghiệp nhỏ lẻ và chăn nuôi, nhưng thường gặp khó khăn do thời tiết và dịch bệnh. Một vấn đề đáng ngại khác là nhiều hộ dân không dám vay vốn để phát triển kinh tế do sợ không có thu nhập để chi trả.

Để giải quyết vấn đề này, Viện Nông nghiệp Thanh Hóa đã được giao nhiệm vụ khảo sát và đánh giá thổ nhưỡng, khí hậu của Mường Lát để tìm ra loại cây, con phù hợp với điều kiện địa phương. Dự án trồng xoan, lát đã được triển khai từ năm 2011 nhưng không thành công do không phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng. Hiện tại, một số người dân đã bắt đầu thử nghiệm trồng cây quế để lấy tinh dầu, và chính quyền địa phương đang chỉ đạo kiểm lâm kiểm tra chất lượng tinh dầu. Ngoài ra, mô hình trồng cỏ chăn nuôi gia súc cũng đã được triển khai và mang lại giá trị kinh tế cho các hộ gia đình.

Để hỗ trợ cán bộ vùng xuôi lên núi công tác, tỉnh Thanh Hóa đã ban hành nhiều chính sách và cơ chế hỗ trợ kịp thời. Mức hỗ trợ là 1,75 lần mức lương cơ sở mỗi người mỗi tháng đối với các trường hợp làm việc tại 38 xã thuộc các huyện vùng cao. Ngày 31/7, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đã ký quyết định điều động 176 công chức từ các xã, phường có số lượng dôi dư đến nhận nhiệm vụ tại các xã vùng cao, miền núi đang thiếu nhân lực theo quy định. Thời gian điều động bắt đầu từ ngày 1/8/2025 và kéo dài trong 3 năm.

Sau thời hạn trên, công chức sẽ được xem xét bố trí trở lại nơi công tác cũ, trừ khi có nguyện vọng tiếp tục làm việc tại địa bàn mới, hoặc được phân công nhiệm vụ khác phù hợp. Trong thời gian công tác, họ sẽ được hưởng đầy đủ chế độ, chính sách hỗ trợ theo quy định. Chính sách điều động cán bộ này không chỉ giúp giải quyết tình trạng dôi dư cán bộ mà còn mang lại cơ hội cho các cán bộ trẻ tiếp cận với môi trường làm việc mới, góp phần phát triển kinh tế – xã hội cho vùng đất khó.

Trước những nỗ lực của tỉnh Thanh Hóa trong việc phát triển kinh tế – xã hội cho vùng đất khó, người dân Mường Lát đang kỳ vọng vào những thay đổi tích cực trong tương lai. Việc triển khai các dự án, chính sách hỗ trợ và điều động cán bộ sẽ giúp khai phá tiềm năng của vùng đất này, tạo điều kiện cho người dân thoát nghèo và cải thiện đời sống.

Trong thời gian tới, tỉnh Thanh Hóa sẽ tiếp tục theo dõi và đánh giá hiệu quả của chính sách điều động cán bộ, cũng như các dự án phát triển kinh tế – xã hội tại Mường Lát. Qua đó, tỉnh sẽ có những điều chỉnh và cải thiện để mang lại kết quả tốt hơn cho người dân và sự phát triển bền vững của địa phương.

Sau hơn 13 năm thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới, xã Sông Hinh, tỉnh Đắk Lắk đã có những đổi thay rõ nét. Từ một vùng đất hoang vu, dân cư thưa thớt, nay xã Sông Hinh đã có diện mạo mới đầy sức sống. Con đường dẫn vào xã đã được trải nhựa phẳng phiu, uốn lượn quanh co qua những triền núi, đồi xanh. Hai bên đường là những vùng đất trù phú, bạt ngàn màu xanh của mô hình kinh tế ‘Vườn – Đồi – Rừng’ phát triển mạnh mẽ.

Chúng tôi trở lại xã Sông Hinh vào đúng thời điểm bà con đang tất bật xuống giống mía, mì cho vụ mùa 2025-2026. Trên những con đường bê tông sạch đẹp, rợp bóng cây xanh dẫn vào tận các khu dân cư, hiện diện sức sống mới ở vùng quê nông thôn mới.

Ông Nay Y Sét, nguyên Chủ tịch UBND xã Sông Hinh cũ, cho biết trước đây, Sông Hinh từng là một trong những xã nghèo. Sau hơn 13 năm xây dựng nông thôn mới, bộ mặt nông thôn xã Sông Hinh đã có nhiều đổi thay rõ nét. Toàn xã đã bê tông hóa toàn bộ 8,22km trục đường liên xã, 3km đường liên thôn; 13,7km đường ngõ xóm không còn lầy lội vào mùa mưa; hơn 7km đường trục chính nội đồng được cứng hóa, đáp ứng yêu cầu vận chuyển bằng cơ giới.

Thu nhập bình quân đầu người tăng mạnh, từ 8,3 triệu đồng/năm (năm 2010) lên 47 triệu đồng/năm hiện nay; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn dưới 5%. Việc xã Sông Hinh đạt chuẩn nông thôn mới thời gian qua không phải là đích đến, mà là điểm khởi đầu cho một chặng đường phát triển mới.

Đảng bộ và Nhân dân xã tiếp tục phát huy những kết quả đạt được, nỗ lực giữ vững danh hiệu nông thôn mới, đồng thời phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao trong thời gian tới, hướng đến xây dựng xã Sông Hinh giàu đẹp, văn minh, hiện đại.

Hạ tầng cơ sở tại địa phương đã được đầu tư đồng bộ, các trường học và trạm y tế đều đạt chuẩn quốc gia. Toàn bộ hộ dân đều được sử dụng điện lưới và nước sạch. Trên 90% hộ có xe máy, ô tô, điện thoại di động và các phương tiện nghe nhìn. An ninh trật tự trên địa bàn luôn được đảm bảo.

Ông Y Bui, ở buôn Kít, cho biết gia đình ông trước đây gặp nhiều khó khăn, chỉ có 2 sào lúa nước sản xuất kém hiệu quả. Nhờ Chương trình xây dựng nông thôn mới, với sự hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật và hỗ trợ 50% kinh phí từ Nhà nước, gia đình ông đã chuyển sang trồng giống lúa lai năng suất, chất lượng cao.

Ông Nguyễn Văn Tưởng, người dân thôn Hòa Sơn, xã Sông Hinh, chia sẻ những năm qua, nhờ sự tuyên truyền, vận động thường xuyên của chính quyền xã, người dân đã hiểu rõ hơn về lợi ích của Chương trình xây dựng nông thôn mới. Nhiều hộ gia đình tình nguyện hiến đất làm đường, xây dựng các công trình dân sinh.

Từ 1/7, thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, xã Sông Hinh cũ được sáp nhập vào thị trấn Hai Riêng, xã Ea Trol và xã Ea Bia thành xã Sông Hinh mới, thuộc tỉnh Đắk Lắk. Chia sẻ về định hướng giữ vững và nâng cao chất lượng các tiêu chí nông thôn mới trong thời gian tới, ông Nguyễn Chí Hiền, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Sông Hinh, tỉnh Đắk Lắk, cho biết xã tiếp tục tập trung đẩy mạnh phát triển kinh tế nông nghiệp theo hướng liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, gắn với xây dựng thương hiệu sản phẩm.

Đồng thời, khuyến khích người dân chuyển đổi mô hình canh tác từ truyền thống sang nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Việc hỗ trợ vốn, giống, kỹ thuật và đào tạo nghề cho lao động địa phương sẽ là trọng tâm trong chính sách phát triển của xã.

Trong những năm qua, tỉnh Cà Mau đã triển khai hiệu quả các chính sách dân tộc, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế – xã hội ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Hạ tầng giao thông được đầu tư nâng cấp, các công trình dân sinh được xây dựng và sửa chữa khang trang, chuyển dịch cơ cấu kinh tế đúng hướng, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào dân tộc thiểu số được nâng lên đáng kể. Chính sách dân tộc đã làm thay đổi rõ nét diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Cà Mau.

Việc triển khai đồng bộ các Chương trình mục tiêu quốc gia đã góp phần tích cực vào việc nâng cao chất lượng cuộc sống cho đồng bào dân tộc thiểu số. Tại xã Nguyễn Phích, nơi có đông đồng bào Khmer sinh sống, công tác giảm nghèo đã đạt được kết quả tích cực. Diện mạo ấp Khmer đang khởi sắc, đời sống của người dân không ngừng được cải thiện. Ông Huỳnh Nhạt, Trưởng ấp 7, xã Nguyễn Phích cho biết, đồng bào dân tộc Khmer ở địa phương đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của Đảng và Nhà nước, như đầu tư xây dựng cầu, đường giao thông, điện lưới, trạm xá, trường học, hỗ trợ vốn và kỹ thuật sản xuất. Nhờ vậy, đến nay, ấp 7 còn 12 hộ nghèo và 3 hộ cận nghèo.

Ông Thạch Xúa, một hộ dân ở ấp 7, xã Nguyễn Phích, đã vươn lên thoát nghèo nhờ được hỗ trợ vốn tín dụng ưu đãi và kỹ thuật sản xuất. Gia đình ông hiện có thu nhập hơn 100 triệu đồng/năm. Các địa phương có đông đồng bào Khmer sinh sống đã cụ thể hóa những chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước phù hợp với thực tế của địa phương, như mô hình hỗ trợ vốn để bà con có điều kiện cải tạo đất xen canh rau màu, chăn nuôi, trồng cây ăn trái, mở cửa hàng mua bán nhỏ… giúp nhiều hộ Khmer cải thiện thu nhập, thoát nghèo bền vững.

Tuy nhiên, công tác giảm nghèo ở Cà Mau giai đoạn 2021-2025 sẽ gặp nhiều khó khăn hơn do đòi hỏi giảm nghèo đa chiều, cao hơn, toàn diện hơn. Do đó, mỗi địa phương cần có quyết tâm mới, tầm nhìn xa hơn để có thể hoàn thành các mục tiêu giảm nghèo bền vững. Theo bà Nguyễn Thu Tư, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Cà Mau, từ nay đến cuối năm 2025, Cà Mau sẽ đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào các địa bàn đặc biệt khó khăn, giải quyết các vấn đề bức xúc nhất, ưu tiên hỗ trợ hộ nghèo, người dân tộc thiểu số có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

Tỉnh sẽ đẩy mạnh phân quyền, phân cấp cho địa phương, phù hợp với đặc thù vùng đồng bào dân tộc thiểu số; đồng thời hài hòa cơ chế, quy trình giữa các dự án, tránh trùng lặp đối tượng thụ hưởng và nâng cao hiệu quả đầu tư. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, bài bản, cùng quyết tâm cao của các cấp, các ngành và sự đồng lòng của nhân dân, Cà Mau phấn đấu sẽ thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu giảm nghèo giai đoạn 2021-2025, nâng cao chất lượng cuộc sống cho đồng bào dân tộc thiểu số, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.

Năm 2025, Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo được triển khai với tổng vốn thực hiện là 875,915 tỷ đồng. Trong đó, vốn chuyển nguồn từ năm 2024 sang năm 2025 là 260,539 tỷ đồng và vốn của năm 2025 là 615,375 tỷ đồng. Tính đến hết 6 tháng đầu năm, toàn tỉnh đã giải ngân được 297,013 tỷ đồng, đạt 33% kế hoạch đã đề ra.

Chương trình đã mang lại nhiều kết quả tích cực trong việc cải thiện đời sống của người dân. Toàn tỉnh đã thực hiện đầu tư xây dựng và duy tu bảo dưỡng trên 100 công trình cơ sở hạ tầng và 101 công trình thiết yếu trên địa bàn. Bên cạnh đó, chương trình cũng triển khai 66 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, với 3.325 lượt hộ tham gia. Ngoài ra, chương trình còn tổ chức 4 lớp tập huấn kỹ thuật hỗ trợ phát triển sản xuất với 56 đại biểu tham dự.

Hoạt động phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi cũng được triển khai tại 100% xã, phường trong toàn tỉnh. Chương trình còn tổ chức 5 hội nghị tư vấn hướng nghiệp, khởi nghiệp cho học sinh THPT trên địa bàn tỉnh, thu hút 961 học sinh tham dự. Bên cạnh đó, chương trình còn tổ chức 3 lớp học nghề kỹ thuật trồng thuốc lá với 105 học viên học.

Để tiếp tục triển khai hiệu quả nguồn vốn giao năm 2025, tỉnh đã chỉ đạo các địa phương chủ động đẩy mạnh các hoạt động tập huấn hướng dẫn nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác giảm nghèo các cấp. Đồng thời, tỉnh cũng tăng cường truyền thông nâng cao nhận thức cho cán bộ và người dân về mục đích ý nghĩa của Chương trình. Tỉnh cũng tiếp tục thực hiện việc kiểm tra giám sát đánh giá tình hình thực hiện tại cơ sở nhằm phát hiện các sai sót để uốn nắn kịp thời.

Tỉnh cũng tổ chức rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo đảm bảo chính xác để đánh giá hiệu quả việc triển khai thực hiện Chương trình giai đoạn 2021-2025 và tổng điều tra rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo giai đoạn 2026-2030. Qua đó, giúp tỉnh có cái nhìn tổng quan về tình hình nghèo đói trên địa bàn và đưa ra những giải pháp phù hợp để giảm nghèo bền vững.

Nhìn chung, Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong việc cải thiện đời sống của người dân. Tuy nhiên, vẫn cần có sự nỗ lực và quyết tâm của cả hệ thống chính trị để tiếp tục triển khai hiệu quả chương trình trong thời gian tới.