Một trường hợp đáng chú ý gần đây tại Hà Nội đã đặt ra nhiều câu hỏi về tính hợp pháp của các khoản thu trong cộng đồng dân cư. Cụ thể, một người dân đã bị đe dọa và ép buộc phải nộp 20 triệu đồng tiền ‘quỹ xóm’ khi tiến hành dọn dẹp khu đất của gia đình mình. Sự việc này đã làm dấy lên nhiều thắc mắc về quyền và nghĩa vụ của người dân trong việc đóng góp cho các hoạt động cộng đồng.

Luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính pháp (Đoàn Luật sư TP Hà Nội), đã đưa ra một số nhận định về vấn đề này từ góc độ pháp lý. Theo ông, mọi khoản huy động trong cộng đồng dân cư đều cần dựa trên nguyên tắc tự nguyện, công khai và minh bạch. Việc một cá nhân hoặc nhóm người tự ý đặt ra một mức thu áp đặt và bắt buộc người khác phải tuân theo là hoàn toàn không hợp pháp.

TS. Luật sư Đặng Văn Cường chỉ ra rằng Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở đã quy định rõ ràng về các khoản đóng góp và huy động trong cộng đồng dân cư. Cụ thể, các khoản đóng góp này phải được thực hiện trên cơ sở tự nguyện, minh bạch và được sự đồng ý của ít nhất 2/3 số hộ gia đình, đồng thời phải có sự giám sát của cơ quan nhà nước và cộng đồng.

Lật lại trường hợp của anh Đ.X.T, người bị đe dọa và ép buộc phải nộp 20 triệu đồng và chỉ nhận được một tờ giấy viết tay, luật sư Cường khẳng định đây là hành vi vi phạm nghiêm trọng các quy định về tài chính và kế toán. Việc này không chỉ tiềm ẩn nguy cơ thất thoát và thiếu minh bạch mà còn có thể dẫn đến xử lý vi phạm hành chính hoặc thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự nếu có dấu hiệu chiếm đoạt hoặc sử dụng sai mục đích.

Trước lập luận của một số người cho rằng ‘đường do dân góp tiền làm thì có quyền thu tiền’, luật sư Đặng Văn Cường bác bỏ và khẳng định lập luận này hoàn toàn không có cơ sở pháp lý. Ông giải thích rằng quyền sở hữu tài sản chỉ được xác lập khi có căn cứ hợp pháp, và việc người dân tự nguyện góp tiền làm đường là hành vi vì lợi ích chung, không làm phát sinh quyền sở hữu cá nhân hay nhóm người đối với công trình đó.

Ngoài ra, luật sư Cường cũng nhấn mạnh rằng đường xóm được làm trên đất công hoặc dùng chung cho cộng đồng thuộc loại tài sản công thuộc sở hữu toàn dân, do Nhà nước thống nhất quản lý. Việc thu phí sử dụng đường bộ chỉ được thực hiện khi có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, kèm theo chứng từ tài chính hợp lệ.

Như vậy, thông qua trường hợp trên, có thể thấy rằng việc các khoản thu trong cộng đồng cần phải được thực hiện một cách minh bạch, công khai và dựa trên sự tự nguyện của người dân. Bất kỳ hành vi cưỡng ép hoặc lạm dụng nào trong việc huy động và quản lý các khoản đóng góp đều có thể dẫn đến vi phạm pháp luật.

Đề xuất nhà nước định giá đất sơ cấp thay vì theo thị trường đang tạo ra nhiều ý kiến trái chiều. Chuyên gia lo ngại nguy cơ tái diễn cơ chế ‘hai giá’, thiếu minh bạch.

Trong dự thảo luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai 2024 đang được lấy ý kiến, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất bỏ yếu tố thị trường trong định giá đất sơ cấp. Thay vào đó, giá đất sẽ do cơ quan nhà nước ban hành, thông qua bảng giá đất 5 năm một lần hoặc được điều chỉnh hàng năm bằng hệ số K.

Tuy nhiên, giới chuyên gia bày tỏ lo ngại việc nhà nước toàn quyền định giá đất mà không có yếu tố thị trường sẽ làm gia tăng nguy cơ thiếu minh bạch, tái diễn cơ chế ‘hai giá’ từng xảy ra trước đây, thất thu ngân sách và gây bất bình đẳng trong giao dịch. Tình trạng ‘hai giá’ đất là hiện tượng cùng một thửa đất nhưng tồn tại hai mức giá khác nhau: một là giá ghi trong hợp đồng, giấy tờ để tính nghĩa vụ tài chính; hai là giá giao dịch thực tế trên thị trường.

Ông Đinh Minh Tuấn, Giám đốc Batdongsan khu vực miền Nam, cho rằng việc sử dụng bảng giá đất 5 năm có thể giúp thị trường giảm áp lực tài chính, ổn định tâm lý. Tuy nhiên, nếu bảng giá đất bỏ qua yếu tố thị trường dễ dẫn đến nguy cơ làm giảm nguồn thu ngân sách, tạo ra sự bất bình đẳng trong các giao dịch và chậm thích ứng với diễn biến thị trường.

Chuyên gia Trần Khánh Quang cũng nhìn nhận việc bỏ yếu tố thị trường trong xác định giá đất là bước đi ngược với tinh thần cải cách của Luật Đất đai 2024. Ông lo ngại nếu nhà nước tự định giá đất mà không thông qua đơn vị thẩm định độc lập, lại áp dụng bảng giá đất cố định 5 năm, sẽ tái diễn các bất cập cũ như đền bù thiếu minh bạch, phát sinh hai mức giá và tình trạng lách thuế.

Để đảm bảo giá đất sơ cấp hợp lý, vẫn cần thành lập hội đồng định giá độc lập gồm đại diện chuyên gia, tổ chức tư vấn, người dân và doanh nghiệp. Hội đồng này phải dựa trên dữ liệu giao dịch thực tế, công khai, được cập nhật định kỳ và có cơ chế phản biện xã hội.

Đồng thời, vẫn có những ý kiến ủng hộ đề xuất để nhà nước định giá đất sơ cấp. Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP HCM, cho rằng việc này là cần thiết để kiểm soát đầu vào và tạo ổn định cho nền kinh tế.

Tiến sĩ Phạm Viết Thuận, Viện trưởng Viện kinh tế tài nguyên và môi trường TP HCM, cũng đồng tình với quan điểm để nhà nước định giá đất sơ cấp, kết hợp với hệ số điều chỉnh sẽ giúp ổn định mặt bằng, hỗ trợ mở rộng nguồn cung và tạo cơ hội sở hữu nhà cho người trẻ, người thu nhập thấp.

Việc định giá đất sơ cấp cần được xem xét và thực hiện một cách minh bạch, công bằng và phù hợp với thị trường để đảm bảo lợi ích của cả nhà nước và người dân.

Đã hơn một thập kỷ trôi qua kể từ khi Nghị quyết số 29 NQ/TW năm 2013 của Ban Chấp hành Trung ương về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo được ban hành. Nghị quyết này thể hiện quyết tâm của Đảng và nhân dân trong việc đưa nền giáo dục về đúng bản chất “dạy thật, học thật, thi thật”. Nghị quyết đã xác định cải cách thi cử là khâu đột phá, là điểm nút kết nối toàn bộ chuỗi giá trị giáo dục, từ chương trình – sách giáo khoa, dạy học, kiểm tra – đánh giá cho đến tuyển sinh và sử dụng nhân lực.

Tuy nhiên, sau hơn mười năm, thực tế cho thấy đổi mới thi cử vẫn còn nhiều hạn chế và chưa đạt được mục tiêu đề ra. Việc gộp kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông với tuyển sinh đại học, xét về chủ trương, là một bước đi đúng. Nó giúp giảm áp lực thi cử, tiết kiệm nguồn lực và hướng đến một hệ thống đánh giá toàn diện hơn. Tuy nhiên, việc triển khai lại thiếu đồng bộ về kỹ thuật, con người và nguồn lực. Đề thi thiếu ổn định, dao động về cấu trúc, độ khó qua các năm, trong khi không có chuẩn hóa đề thi – điều vốn là thông lệ trong các kỳ thi quốc tế như SAT, A-Level hay tú tài Pháp.

Khi không bảo đảm được tính ổn định, chuẩn hóa và công bằng, kỳ thi dần trở thành một nơi thử nghiệm may rủi của thí sinh. Tệ hơn, các vụ gian lận điểm thi có tổ chức từng xảy ra ở một số địa phương không chỉ là “sự cố đơn lẻ” mà phản ánh lỗ hổng thể chế trong quản lý và giám sát. Nếu một kỳ thi quốc gia mà vẫn để lọt hành vi can thiệp điểm số có hệ thống ở vài địa phương, thì tính công bằng dễ trở thành khẩu hiệu. Điều này cho thấy, vấn đề không chỉ nằm ở kỹ thuật tổ chức, mà còn ở sự thiếu minh bạch, thiếu kiểm soát độc lập và thiếu trách nhiệm giải trình trong toàn bộ hệ thống thi cử.

Song hành với đó là sự bế tắc trong việc chuyển hóa kỳ thi thành động lực cải thiện chất lượng dạy học. Thay vì giảm áp lực, kỳ thi chung lại khiến cho giáo viên và học sinh bị cuốn vào vòng xoáy “học để thi”, “học để có điểm”, thay vì học để hiểu và sáng tạo. Bệnh thành tích trở nên phổ biến dưới hình thức điểm học bạ “đẹp như mơ”, trong khi điểm thi thật lại phơi bày một khoảng cách đáng báo động. Dạy thêm, học thêm chưa hồi kết, học lệch theo tổ hợp xét tuyển ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực tương lai.

Đã đến lúc cần rà soát, đánh giá lại ưu điểm và hạn chế của việc thực thi các giải pháp đột phá trong thi cử. Đổi mới thi cử cần được đặt đúng vị trí: là một phần trong hệ thống đánh giá năng lực học sinh, gắn với mục tiêu học tập, chuẩn đầu ra và lộ trình nghề nghiệp sau phổ thông. Để làm được điều đó, cần dựa vào ba trụ cột: Thứ nhất, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ xuyên suốt toàn bộ quy trình, không chỉ trong ra đề, chấm thi, giám sát, mà còn để kiểm soát tình trạng lạm phát điểm học bạ và chuẩn hóa dữ liệu đánh giá.

Thứ hai, xã hội hóa công tác khảo thí, huy động nguồn lực để thành lập các trung tâm độc lập, có sự tham gia của các trường đại học, tổ chức nghề nghiệp và chuyên gia đánh giá, nhằm nâng cao tính minh bạch và khách quan. Thứ ba, tăng cường tính chuyên nghiệp của đội ngũ quản trị và ra đề thi, thông qua cơ chế tuyển chọn, đào tạo và đãi ngộ xứng đáng, bảo đảm cả năng lực chuyên môn lẫn đạo đức nghề nghiệp. Sau hơn 10 năm, khẩu hiệu “dạy thật, học thật, thi thật” vẫn là kim chỉ nam, nhưng sẽ chỉ là khẩu hiệu nếu thiếu một bản thiết kế hệ thống đồng bộ và minh bạch.

Muốn cải cách thi cử thành công, trước hết phải cải cách tư duy và cơ chế vận hành. Đó mới là đột phá thật sự mà giáo dục Việt Nam đang cần hơn bao giờ hết!

Thủ đô Hà Nội đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong lĩnh vực quy hoạch đô thị, với mục tiêu trở thành một đô thị thông minh, hiện đại và bền vững. Thành phố đã và đang tận dụng các công nghệ tiên tiến như GIS (Hệ thống Thông tin Địa lý), BIM (Mô hình Thông tin Xây dựng), AI (Trí tuệ nhân tạo) và IoT (Internet của vạn vật) trong quy hoạch, nhằm tạo ra một hệ sinh thái quy hoạch hiện đại. Tại đây, mọi công trình, tuyến đường, mạng lưới hạ tầng được mô hình hóa 3D, đánh giá vòng đời, kết nối dữ liệu thời gian thực và hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng, chính xác.

Hà Nội đã đặt mục tiêu đến năm 2026 sẽ số hóa 100% hồ sơ quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch phân khu trên nền GIS. Đến năm 2030, toàn bộ dữ liệu quy hoạch kỹ thuật và kiến trúc của thành phố sẽ được GIS hóa và cung cấp công khai trên nền tảng tra cứu trực tuyến. Điều này không chỉ là bước tiến về mặt kỹ thuật, mà còn khẳng định cam kết về minh bạch và cải cách hành chính của chính quyền đô thị hiện đại.

Các chuyên gia cho rằng, ứng dụng công nghệ số trong quy hoạch không chỉ để xây nhiều hơn, nhanh hơn, mà còn để phát triển hài hòa hơn, bền vững hơn. Đó là tư duy quy hoạch mới mà Hà Nội cần theo đuổi. PGS.TS Trần Hải Dương, chuyên gia công nghệ đô thị, nhấn mạnh rằng, Hà Nội đang cần xây dựng một hệ sinh thái dữ liệu thông minh, tích hợp GIS, AI, IoT với Big Data để phục vụ quy hoạch, giám sát và dự báo phát triển đô thị.

Theo lộ trình được Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà Nội công bố, thành phố đặt ra các cột mốc cụ thể: giai đoạn 2025-2026 sẽ hoàn tất số hóa toàn bộ hồ sơ quy hoạch phân khu, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch hạ tầng kỹ thuật cấp thành phố; giai đoạn 2027-2030 sẽ mở rộng mô hình hóa dữ liệu BIM cho các công trình công cộng, tuyến đường, hạ tầng kỹ thuật chủ chốt; giai đoạn 2030-2035 sẽ triển khai nền tảng tra cứu dữ liệu mở toàn thành phố, kết nối quy hoạch với dữ liệu dân cư, giao thông, môi trường trên nền GIS – BIM – AI.

Tầm nhìn xuyên suốt của lộ trình này là xây dựng một hệ thống ‘bản sao số’ toàn diện cho đô thị Hà Nội, nơi mỗi quyết định quy hoạch đều có căn cứ từ dữ liệu, mô phỏng, phân tích và đánh giá chính sách theo thời gian thực. Để thành công, thành phố cần không chỉ dừng lại ở đầu tư công nghệ, mà còn phải cải cách đồng bộ về thể chế, đào tạo nhân lực, xây dựng văn hóa minh bạch hóa dữ liệu và kết nối cộng đồng.

Trong lĩnh vực nội dung trên mạng xã hội, việc kiếm tiền và kinh doanh luôn đóng vai trò quan trọng. Tuy nhiên, để đạt được thành công và duy trì sự tin tưởng của khán giả, các nhà sáng tạo nội dung cần phải biết cách cân bằng giữa việc kinh doanh và giữ lại sự tỉnh táo trước đồng tiền. Một trong những tấm gương sáng về cách duy trì sự rõ ràng và vững vàng trong cách làm nghề là Tuyền Saphia, một người làm nội dung ẩm thực trên TikTok với hơn 1,2 triệu người theo dõi.

Tuyền Saphia không giống như nhiều người khác trong ngành, những người thường chấp nhận mọi lời mời booking quảng bá mà họ nhận được. Thay vào đó, cô chỉ chọn những dự án mà cô thực sự tin tưởng và cảm thấy thoải mái khi quảng bá. Cách tiếp cận này giúp cô duy trì sự tin tưởng của khán giả và tránh những tình huống khó xử có thể xảy ra khi quảng bá sản phẩm không phù hợp với giá trị của bản thân.

Trong môi trường kinh doanh gắn liền với nội dung cá nhân, doanh số thường được xem là thước đo rõ ràng nhất cho sự thành công. Tuy nhiên, Tuyền không xem việc bán cháy hàng là nhiệm vụ bắt buộc. Thay vào đó, cô chỉ cần bán những sản phẩm mà cô dám đứng sau nó nếu có chuyện xảy ra. Sự tỉnh táo và rõ ràng trong cách làm nghề của Tuyền giúp cô giữ được sự tin tưởng của khán giả và xây dựng được mối quan hệ lâu dài với họ.

Không phải ai làm nội dung cũng có thể kinh doanh, và không phải ai kinh doanh cũng giữ được sự tỉnh táo trước đồng tiền. Tuy nhiên, với cách làm nghề của Tuyền Saphia, người ta có thể thấy rằng bán thứ mình dám chịu trách nhiệm, nhận việc mình thấy đúng, và từ chối những gì khiến bản thân không thoải mái là những yếu tố quan trọng giúp một nhà sáng tạo nội dung thành công. Những nguyên tắc này không chỉ giúp Tuyền xây dựng được thương hiệu bền vững mà còn tạo ra một không gian kinh doanh lành mạnh và tin tưởng với khán giả của mình.

Thành công của Tuyền Saphia là một ví dụ điển hình cho các nhà sáng tạo nội dung khác. Bằng cách tuân thủ nguyên tắc của bản thân và tập trung vào chất lượng của sản phẩm và dịch vụ, các nhà sáng tạo có thể tạo ra một mô hình kinh doanh bền vững và lâu dài. Hãy theo dõi Tuyền Saphia trên TikTok để hiểu rõ hơn về cách cô xây dựng thương hiệu và kinh doanh một cách tỉnh táo và minh bạch.