Trong 6 tháng đầu năm 2025, công tác ngoại giao kinh tế đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, đóng góp vào mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025 và tạo đà cho tăng trưởng hai con số trong giai đoạn tiếp theo. Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng nhấn mạnh, công tác ngoại giao kinh tế đã được triển khai với tinh thần quyết liệt, chủ động, cụ thể và thực chất, mở ra nhiều hướng đi mới.

Cụ thể, đã có gần 50 hoạt động đối ngoại của lãnh đạo chủ chốt trong 6 tháng đầu năm 2025, nâng cấp quan hệ với 10 nước và ký kết 253 thỏa thuận hợp tác, trong đó kinh tế, thương mại, đầu tư, khoa học công nghệ là trọng tâm. Công tác ngoại giao kinh tế cũng đã tập trung vào việc làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống, chủ động duy trì và thúc đẩy hợp tác thương mại và đầu tư với các đối tác chủ chốt.

Bên cạnh đó, việc triển khai các cam kết, thỏa thuận quốc tế đã được đẩy mạnh, đặc biệt là trong khuôn khổ các hiệp định thương mại tự do (FTA). Bộ Công Thương đã chủ trì, phối hợp với Bộ Ngoại giao và các bộ, ngành tích cực thúc đẩy đàm phán FTA mới với các thị trường lớn tiềm năng.

Thứ trưởng Nguyễn Minh Hằng cũng nhấn mạnh nhiệm vụ tiếp tục thúc đẩy, tạo đột phá các động lực tăng trưởng thương mại, đầu tư, lao động, du lịch trong 6 tháng cuối năm 2025. Về thương mại, sẽ tập trung vào việc đẩy mạnh thương mại hài hòa, bền vững với các đối tác lớn, đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa sản phẩm, đa dạng hóa chuỗi cung ứng.

Vụ Thị trường châu Á – châu Âu (Bộ Công Thương) đang tích cực phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ Ngoại giao và các bộ, ngành liên quan để đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư và du lịch. “Các hoạt động này sẽ góp phần tăng cường quan hệ kinh tế, thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và các nước trên thế giới”, Thứ trưởng Nguyễn Minh Hằng cho biết.

Về đầu tư, sẽ cố gắng giải quyết dứt điểm, thu hút một số dự án đầu tư trọng điểm, chiến lược. Đẩy mạnh thu hút đầu tư FDI trong 11 nhóm lĩnh vực công nghệ chiến lược; thúc đẩy doanh nghiệp trong nước tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị và chuỗi sản xuất, cung ứng toàn cầu.

Một nhiệm vụ trọng tâm nữa được Thứ trưởng Bộ Ngoại giao nhắc đến là thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới, trong đó ngoại giao khoa học công nghệ, ngoại giao bán dẫn, ngoại giao kinh tế số là trọng tâm, là đột phá của ngoại giao kinh tế thời đại mới.

Để đạt được các mục tiêu trên, Thứ trưởng Nguyễn Minh Hằng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiếp tục tăng cường phối hợp và hỗ trợ lẫn nhau trong công tác ngoại giao kinh tế. Đồng thời, cần chú trọng việc nâng cao năng lực và hiệu quả của các hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư và du lịch.

Mối quan hệ đồng minh giữa Mỹ và Nhật Bản hiện đang đứng trước những thách thức lớn chưa từng có. Chính sách của Washington cùng với sự quyết đoán ngày càng tăng của Bắc Kinh đã tạo ra áp lực đáng kể lên Tokyo. Gần đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thông báo áp thuế 25% lên tất cả hàng hóa Nhật Bản xuất khẩu sang Mỹ từ ngày 01.08. Quyết định này đã gây ra phản ứng mạnh mẽ tại Tokyo. Itsunori Onodera, thành viên cấp cao của Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền, đã thẳng thắn tuyên bố rằng nội dung của lá thư là “hoàn toàn không thể chấp nhận được” và bày tỏ sự “vô cùng phẫn nộ”.

Nhật Bản không chỉ đối mặt với sức ép kinh tế từ Washington mà còn phải đối mặt với sự quyết đoán quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc. Trung Quốc đã điều động hai tàu sân bay mới đến Tây Thái Bình Dương, đi qua vùng đặc quyền kinh tế của Nhật Bản và lần đầu tiên vượt qua “chuỗi đảo thứ hai” – tuyến phòng thủ quan trọng nối Nhật Bản với đảo Guam của Mỹ. Nhật Bản đã phải chính thức lên tiếng phản đối và cho phép quân đội bắn hạ thiết bị bay không người lái Trung Quốc nếu xâm phạm không phận.

Mỹ cũng yêu cầu Nhật Bản tăng chi tiêu quốc phòng lên 3,5% GDP, thậm chí sau đó là 5%, trong khi Nhật Bản hiện chỉ chi khoảng 1,6%. Yêu cầu này đã gây báo động ở Tokyo và được xem là khó có thể biến mất. Trong bối cảnh đó, Nhật Bản đang nỗ lực xây dựng quan hệ với các nước bạn bè như Australia, Ấn Độ, Philippines và Hàn Quốc, đồng thời tăng cường đầu tư vào công nghệ mới nổi, khả năng phục hồi mạng và an ninh vũ trụ.

Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba đang đối mặt với cuộc bầu cử thượng viện vào ngày 20.07 trong bối cảnh sự không hài lòng của người dân về lạm phát và thất nghiệp gia tăng. Các cuộc thăm dò dự đoán đảng LDP của ông sẽ mất thế đa số tại Thượng viện, có thể đẩy nước này vào một cuộc khủng hoảng điều hành kéo dài.

Trước những thách thức này, Nhật Bản cần phải đa dạng hóa các mối quan hệ quốc tế, củng cố quốc phòng và phát triển các công nghệ then chốt để đảm bảo an ninh và phát triển bền vững. Đồng thời, việc duy trì và tăng cường mối quan hệ đồng minh với Mỹ cũng như các nước khác trong khu vực sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì ổn định và hòa bình trong khu vực.