Trong khuôn khổ Tuần lễ công nghệ blockchain Việt Nam, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia (NCA) và Công ty Verichains đã tổ chức một hội thảo quan trọng về an ninh mạng cho công nghệ blockchain với chủ đề ‘Kiến tạo niềm tin số’. Hội thảo này tập trung vào việc thảo luận về những thách thức và giải pháp cần thiết để đảm bảo an ninh cho công nghệ blockchain, một yếu tố quan trọng trong quá trình chuyển đổi số của Việt Nam.

Trung tướng Nguyễn Minh Chính, Phó Chủ tịch Hiệp hội An ninh mạng quốc gia, đã nhấn mạnh rằng Chính phủ đặt mục tiêu đến năm 2030, công nghệ chuỗi khối (blockchain) sẽ trở thành một phần quan trọng của chuyển đổi số, nhằm hình thành hạ tầng quan trọng cho nhiều ngành kinh tế. Tuy nhiên, các số liệu thống kê cho thấy các nhà đầu tư trong nước đang tham gia đầu tư vào tài sản số và tiền số ở nước ngoài với trị giá lớn, mà chưa được kiểm soát. Điều này tạo ra nhiều nguy cơ và thách thức đối với việc đảm bảo an ninh cho công nghệ blockchain.

Thực tế đã cho thấy đã xảy ra nhiều vụ tấn công vào các hợp đồng thông minh, ví điện tử và cầu nối blockchain, gây thiệt hại hàng tỷ USD trên toàn cầu, trong đó có những nền tảng và người dùng Việt Nam. Các tổ chức tội phạm đã lợi dụng tính phi tập trung và ẩn danh của công nghệ blockchain để rửa tiền, huy động vốn bất hợp pháp và phát hành token lừa đảo.

Quốc hội đã thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số, có hiệu lực vào ngày 1-1-2026, đề cập đến nội dung tài sản số. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để tạo điều kiện cho việc hình thành hệ sinh thái tài chính số an toàn, minh bạch và có kiểm soát.

Các chuyên gia tại hội thảo cho rằng, trong bối cảnh tài sản số và hệ sinh thái blockchain không ngừng mở rộng, các mối đe dọa an ninh mạng cũng ngày càng gia tăng. Do đó, cần có một cách tiếp cận chủ động và bền vững để đảm bảo an ninh cho công nghệ blockchain.

Chuyên gia Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban Nghiên cứu, tư vấn, phát triển công nghệ và hợp tác quốc tế (Hiệp hội An ninh mạng quốc gia), cho rằng nền kinh tế số đang ngày càng phụ thuộc vào blockchain để lưu trữ và giao dịch tài sản. Vì vậy, việc bảo đảm an ninh cho blockchain cũng chính là bảo đảm an toàn cho tài sản số quốc gia.

Ông Nguyễn Lê Thành, Giám đốc công nghệ Công ty Verichains, dẫn số liệu về các vụ tấn công mạng xảy ra trên blockchain, cho biết trong 6 tháng đầu năm nay, thế giới đã bị thiệt hại 2,17 tỷ USD, trong đó có vụ tấn công vào sàn Bybit (thiệt hại 1,5 tỷ USD), trở thành vụ hack lớn nhất lịch sử blockchain.

Ông Thành nhấn mạnh rằng bảo mật blockchain không còn là lựa chọn, mà là điều kiện tiên quyết để xây dựng niềm tin số. Sự kiện này kỳ vọng sẽ là bước khởi đầu cho nhiều sáng kiến hợp tác thiết thực, giúp Việt Nam chủ động hơn trong bảo mật blockchain.

Trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động của nhiều doanh nghiệp hiện nay. Việc tích hợp AI vào hệ thống chatbot giúp cải thiện hiệu năng công việc và tăng trải nghiệm người dùng. Tuy nhiên, việc này cũng mở ra một “khe cửa hẹp” giúp hacker tấn công và lấy cắp thông tin trên hệ thống lưu trữ dữ liệu.

Ông Đào Việt Hùng, giám đốc quốc gia Akamai Technologies Việt Nam, cảnh báo rằng có nhiều phương thức tấn công các mô hình AI, trong đó phổ biến là dạng “đầu độc nội dung”, một loại hình dường như “vô hình” trước những hệ thống bảo vệ thông tin truyền thống. Hacker có thể sử dụng cách liên tục hỏi và dạy lại mô hình AI những thông tin sai lệch, gây “nhiễm độc” thông tin.

Nếu thông tin trên hệ thống cloud đã bị “nhiễm độc” mà vẫn chưa bị phát hiện và được tiếp tục sử dụng, sẽ đưa ra những thông tin không chính xác hoặc sử dụng lỗ hổng này để lách vào cơ sở dữ liệu với mục đích lấy thông tin. Ông Đào Việt Hùng dẫn chứng đã có những trường hợp hy hữu, khi hệ thống chatbot bán hàng trực tuyến của một hãng ô tô bị thuyết phục để bán một chiếc xe mới với giá chỉ 1 đô la.

Nguyên nhân là do trong quá trình trao đổi, thỏa thuận với chatbot, khách hàng này đã tìm cách “lách” vào cơ sở dữ liệu và thuyết phục chatbot đó đồng ý với yêu cầu trên. Một dẫn chứng khác là khi hacker đã thành công lấy được tất cả tài liệu mật, sơ đồ tổ chức của công ty chỉ bằng cách soạn những câu hỏi phù hợp gửi đến chatbot AI nội bộ.

Trước những rủi ro này, ông Đào Việt Hùng chia sẻ về giải pháp AI security để chính AI bảo vệ AI, đây là hình thức được nhiều doanh nghiệp lớn trên thế giới sử dụng. Với phương thức bảo mật này, những dữ liệu được lưu trữ tích hợp nhiều lớp bảo vệ, nhờ đó khó bị “nhiễm độc”. Hệ thống AI security có thể phát hiện được đâu là những thông tin sạch, đâu là những thông tin tiềm ẩn nguy cơ tấn công, từ đó sẽ có phương án xử lý nhanh chóng và thích hợp.

Sự kiện OpenInfra & Cloud Native Day Vietnam 2025 sẽ diễn ra vào ngày 26-7 tại Hà Nội, do Hiệp hội Internet Việt Nam (VIA) phối hợp với Vietnam Open Infrastructure Community (VietOpenInfra), Câu lạc bộ Điện toán đám mây và Trung tâm Dữ liệu Việt Nam (VNCDC) tổ chức, với sự ủng hộ của Bộ Khoa học và Công nghệ.