Trong những năm gần đây, số lượng bệnh nhân tăng huyết áp ngày càng gia tăng và có xu hướng trẻ hóa. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 30% bệnh nhân được theo dõi và điều trị. Việc tăng huyết áp không được điều trị là nguyên nhân hàng đầu gây nên những cái chết đột ngột hay còn gọi là đột tử. Thông tin này được các bác sĩ chia sẻ tại Hội nghị Khoa học thường niên năm 2025 của Bệnh viện Nhân dân Gia Định, Thành phố Hồ Chí Minh.

Tiến sĩ, bác sĩ Giang Minh Nhật, Phó trưởng Khoa Hồi sức Tim mạch, Bệnh viện Nhân dân Gia Định cho biết thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới cho thấy cứ 3 người Việt Nam trưởng thành thì có một người tăng huyết áp. Tuy nhiên, chỉ khoảng 50% người bệnh mắc tăng huyết áp được chẩn đoán và 30% được điều trị. Do tăng huyết áp không có triệu chứng rõ ràng nên nhiều người vẫn chủ quan với bệnh và không điều trị, theo dõi.

Tăng huyết áp không được điều trị có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như nhồi máu não, xuất huyết não, nhồi máu cơ tim… Đây là những nguyên nhân hàng đầu gây nên cái chết đột ngột. Đặc biệt, tăng huyết áp đang ngày càng trẻ hóa nhưng chưa được chẩn đoán, theo dõi và điều trị. Nhiều người trẻ bị tăng huyết áp, tăng mỡ máu, tăng đường huyết nhưng không để ý, dẫn đến tăng nguy cơ bệnh nhồi máu cơ tim, nhồi máu não, xuất huyết não…

Mặc dù vậy, nhiều trường hợp được chẩn đoán tăng huyết áp nhưng lại thường xuyên bỏ điều trị do không nhận thức được mức độ nguy hiểm của bệnh. Bác sĩ Nhật cảnh báo: “Tăng huyết áp là bệnh lý dễ phát hiện nhưng lại có tỷ lệ bỏ điều trị cao nhất, người bệnh vẫn chủ quan, chưa nhận thức đúng về sự nguy hiểm của tăng huyết áp cũng như tác động của nó đến các bệnh lý tim mạch nguy hiểm.”

Tiến sĩ, bác sĩ Võ Văn Tân, Trưởng Khoa Nội Thần kinh, cũng cho biết rằng tăng huyết áp không được điều trị sẽ kéo theo gia tăng nguy cơ đột quỵ. Cùng với xu hướng trẻ hóa bệnh nhân tăng huyết áp, tình trạng trẻ hóa đột quỵ cũng gia tăng. Mỗi năm, Bệnh viện Nhân dân Gia Định tiếp nhận từ 1.800-2.000 trường hợp đột quỵ, trong đó tỷ lệ người bệnh trẻ (dưới 40 tuổi) chiếm khoảng 20%.

Để hạn chế nguy cơ đột tử và đột quỵ, các bác sĩ khuyến cáo người dân nên duy trì lối sống lành mạnh bằng cách thường xuyên vận động, hạn chế thức ăn nhanh, nhiều dầu mỡ, giảm muối, hạn chế bia rượu và tầm soát phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ tăng huyết áp, đái tháo đường, tăng mỡ máu…

Bên cạnh đó, các bác sĩ cũng đưa ra các cảnh báo nguy cơ gia tăng bệnh lý tim mạch và cập nhật các tiến bộ trong điều trị bệnh lý tim mạch hiện nay, đặc biệt là những ứng dụng trí thông minh nhân tạo trong tái định hình chăm sóc tim mạch.

Hội nghị Khoa học thường niên 2025 của Bệnh viện Nhân dân Gia Định diễn ra trong 2 ngày 1 và 2/8, thu hút hơn 2.000 đại biểu tham dự là các chuyên gia đầu ngành từ nhiều lĩnh vực trong và ngoài nước.

Huyết áp cao đang là một trong những vấn đề sức khỏe hàng đầu trên toàn cầu, và chế độ ăn uống đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát cũng như phòng ngừa tình trạng này. Đối với những người bị huyết áp cao, việc lựa chọn thực phẩm phù hợp và tránh những thực phẩm có thể làm tăng huyết áp là điều hết sức cần thiết. Một chế độ ăn uống lành mạnh không chỉ giúp giảm nguy cơ biến chứng mà còn cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống.

Để bảo vệ sức khỏe, những người bị huyết áp cao nên tăng cường tiêu thụ các loại thực phẩm giàu kali, chất xơ, và các chất dinh dưỡng thiết yếu khác. Kali là một khoáng chất quan trọng giúp cân bằng natri trong cơ thể, từ đó hỗ trợ kiểm soát huyết áp. Các nguồn cung cấp kali dồi dào bao gồm trái cây, rau củ, và các loại đậu. Chất xơ, đặc biệt là chất xơ hòa tan, có thể giúp giảm mức cholesterol trong máu, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Thực phẩm giàu chất xơ bao gồm ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau củ, và các loại đậu.

Bên cạnh việc tăng cường tiêu thụ các thực phẩm có lợi, người bị huyết áp cao cũng cần hạn chế ăn các loại thực phẩm nhiều muối, chất béo bão hòa, và đường. Muối là một trong những yếu tố chính có thể làm tăng huyết áp ở một số người. Theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, một người trưởng thành nên giới hạn lượng muối dưới 5 gram mỗi ngày. Ngoài ra, nên hạn chế các loại thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, và các sản phẩm nhiều đường bổ sung.

Ngoài chế độ ăn uống, tăng cường hoạt động thể chất và duy trì cân nặng khỏe mạnh cũng là những yếu tố quan trọng giúp kiểm soát huyết áp. Hoạt động thể chất thường xuyên không chỉ giúp giảm cân mà còn cải thiện độ nhạy cảm của cơ thể với insulin, từ đó hỗ trợ kiểm soát huyết áp. Cân nặng khỏe mạnh cũng giúp giảm áp lực lên thành mạch máu, từ đó giảm nguy cơ tăng huyết áp.

Cuối cùng, việc thường xuyên theo dõi và kiểm tra huyết áp tại nhà, cũng như thăm khám định kỳ với bác sĩ, là rất quan trọng. Điều này giúp người bị huyết áp cao có thể theo dõi tình trạng sức khỏe của mình và có những điều chỉnh cần thiết để kiểm soát huyết áp hiệu quả.