Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Nhà giáo tại Kỳ họp thứ 9 vào tháng 6 năm 2025. Luật này bao gồm 9 chương và 42 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026. Mục tiêu của Luật là quy định cụ thể về các chính sách hỗ trợ và thu hút, trọng dụng đối với nhà giáo, nhằm đảm bảo cuộc sống và phát triển nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên.

Luật Nhà giáo năm 2025 quy định rõ ràng về chính sách hỗ trợ cho nhà giáo tại Điều 24. Các chính sách hỗ trợ này bao gồm chế độ trợ cấp theo tính chất công việc, theo vùng; hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng; hỗ trợ chăm sóc sức khỏe định kỳ, chăm sóc sức khỏe nghề nghiệp; phụ cấp lưu động đối với nhà giáo làm công tác xóa mù chữ, phổ cập giáo dục, biệt phái, dạy tăng cường, dạy liên trường, dạy ở các điểm trường. Ngoài ra, nhà giáo còn được hưởng các chính sách hỗ trợ khác theo quy định của pháp luật về viên chức, pháp luật về lao động và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Nhà giáo công tác ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo và vùng có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn; nhà giáo dạy trường chuyên biệt; nhà giáo thực hiện giáo dục hòa nhập; nhà giáo dạy tiếng dân tộc thiểu số; nhà giáo dạy tăng cường tiếng Việt cho học sinh người dân tộc thiểu số; nhà giáo dạy các môn năng khiếu, nghệ thuật được hưởng một số chính sách hỗ trợ đặc biệt. Cụ thể, họ được thuê nhà ở công vụ hoặc được bảo đảm chỗ ở tập thể khi đến công tác tại vùng khó khăn. Nếu không bố trí được chỗ ở tập thể hoặc nhà ở công vụ, họ được hỗ trợ tiền thuê nhà ở theo mức hỗ trợ thuê nhà ở công vụ theo quy định của pháp luật. Họ cũng được hỗ trợ thanh toán tiền tàu xe trong thời gian làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn.

Bên cạnh chính sách hỗ trợ, Luật Nhà giáo năm 2025 cũng quy định chính sách thu hút, trọng dụng đối với nhà giáo. Các chính sách này bao gồm ưu tiên trong tuyển dụng, tiếp nhận; tiền lương, phụ cấp; đào tạo, bồi dưỡng; quy hoạch, bổ nhiệm; điều kiện làm việc, trang thiết bị làm việc; phúc lợi và chính sách khác theo quy định của pháp luật. Đối tượng hưởng chính sách thu hút, trọng dụng bao gồm người có trình độ cao, người có tài năng, người có năng khiếu đặc biệt, người có kỹ năng nghề cao; người đến làm việc tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo và vùng có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn; nhà giáo làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục, nghiên cứu khoa học trong một số lĩnh vực trọng yếu, thiết yếu theo nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội.

Law của Nhà giáo2025 Quốc hội thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với đội ngũ giáo viên, những người có vai trò quan trọng trong sự phát triển của đất nước. Việc quy định cụ thể các chính sách hỗ trợ và thu hút, trọng dụng nhà giáo nhằm đảm bảo cuộc sống và phát triển nghề nghiệp cho họ, đồng thời khuyến khích và thu hút người tài năng vào nghề giáo.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ ra rằng nhiều bộ, ngành và địa phương chưa chủ động đăng ký nhu cầu kinh phí cho các hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06. Tình trạng này, cùng với sự hạn chế trong thể chế và cơ chế chính sách, đã dẫn đến sự phát triển chưa tương xứng của khoa học và công nghệ tại Việt Nam.

Trong bối cảnh đó, việc tạo lập cơ chế và chính sách đủ mạnh để thu hút nhân tài trong lĩnh vực khoa học và công nghệ trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Nguồn nhân lực chất lượng cao sẽ giúp Việt Nam thích ứng và phát huy nội lực trong cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0. Tuy nhiên, việc triển khai thu hút nhân lực cho khoa học và công nghệ vẫn còn nhiều hạn chế, đặc biệt là chính sách đãi ngộ chưa đủ mạnh để thu hút và giữ chân nhân tài.

Các chuyên gia và lãnh đạo đang kêu gọi cần có chính sách đột phá trong việc phát hiện, đào tạo, trọng dụng và đãi ngộ nhân tài, cũng như xây dựng môi trường làm việc sáng tạo và cạnh tranh lành mạnh. Thúc đẩy hợp tác giữa các viện, trường, doanh nghiệp và khu vực công trong đổi mới sáng tạo cũng là một yếu tố quan trọng.

Trong kỳ họp thứ Chín vừa qua, Quốc hội đã thông qua Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo với nhiều chính sách có tính đột phá để khuyến khích những người nghiên cứu khoa học và công nghệ. Luật này quy định rõ về chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo. Mốc thời gian để hoàn thiện các chính sách thu hút nguồn nhân lực cũng đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ.

Điều quan trọng hiện tại là các cơ quan liên quan cần sớm vào cuộc để triển khai thực hiện các chính sách đã được ban hành. Việc triển khai hiệu quả các chính sách này sẽ giúp Việt Nam nhanh chóng thu hẹp khoảng cách về khoa học và công nghệ với các nước khác, đồng thời tạo ra động lực tăng trưởng mới cho nền kinh tế.

Nhìn chung, để thúc đẩy sự phát triển của khoa học và công nghệ, Việt Nam cần tập trung vào xây dựng môi trường hỗ trợ đổi mới sáng tạo, cải thiện cơ chế và chính sách thu hút nhân tài, cũng như tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực này. Bằng cách thực hiện các giải pháp đồng bộ và quyết liệt, Việt Nam hoàn toàn có thể đạt được mục tiêu trở thành một quốc gia có trình độ khoa học và công nghệ cao trong tương lai.

Portal Chính phủ sẽ tiếp tục cung cấp thông tin và cập nhật về việc triển khai các chính sách khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.