Làng Háo Hức, một đơn vị tổ chức chương trình trải nghiệm cho trẻ em, gần đây đã trở thành tâm điểm của dư luận sau khi bị phụ huynh tố cáo về nhiều vấn đề tồn tại trong quá trình tổ chức chương trình. Mặc dù mức phí lên đến hàng chục triệu đồng cho một khoảng thời gian hơn một tuần, nhưng nhiều phụ huynh cho biết, điều kiện ăn ở, vệ sinh và chăm sóc cho trẻ em tại đây không đảm bảo. Các vấn đề được đặt ra bao gồm tình trạng nhà vệ sinh bẩn, thiếu nước, chỗ ăn ngủ không đạt chuẩn, trẻ bị bắt nạt và đội ngũ chăm sóc học viên thiếu quan tâm.

Sự việc này đã gây ra một cú sốc lớn cho nhiều phụ huynh và đặt ra câu hỏi về chất lượng của các hoạt động vui chơi, ngoại khóa dành cho trẻ em ở đô thị. Trong bối cảnh nhiều phụ huynh đang tìm kiếm những hoạt động lành mạnh và an toàn cho con em mình trong kỳ nghỉ hè, sự thất vọng với Làng Háo Hức làm dấy lên mối quan ngại về việc các cơ sở tổ chức hoạt động cho trẻ em có đang thực sự đáp ứng được nhu cầu của phụ huynh và đảm bảo an toàn, hạnh phúc cho trẻ.

Theo các chuyên gia, kỳ nghỉ hè là thời gian vàng để trẻ em phát triển lành mạnh, cả về thể chất, tinh thần và nhận thức. Đây là cơ hội để trẻ em tham gia vào các hoạt động ngoài trời, khám phá thế giới xung quanh và phát triển kỹ năng xã hội. Tuy nhiên, nhiều trẻ em hiện nay lại dành quá nhiều thời gian cho các thiết bị màn hình và mạng xã hội, dẫn đến tình trạng béo phì, trầm cảm và cô đơn. Do đó, việc tạo ra những không gian công cộng và thiết chế văn hóa dành cho trẻ em là rất cần thiết.

Nhiều quốc gia đã có những mô hình thành công trong việc tạo ra những không gian công cộng dành cho trẻ em. Tại Copenhagen, Đan Mạch, mô hình ‘sân chơi phế liệu’ cho phép trẻ em tự do sáng tạo và xây dựng dưới sự hướng dẫn của các nhà sư phạm. Tại Đức, các chương trình hè Ferienspiele do chính quyền địa phương tổ chức cung cấp cho trẻ em các hoạt động đa dạng với chi phí rất thấp. Những mô hình này không chỉ giúp trẻ em phát triển kỹ năng và tăng cường thể chất mà còn tạo ra một môi trường vui chơi an toàn và lành mạnh.

Quay trở lại Việt Nam, chúng ta cũng có nhiều hoạt động được duy trì trong việc tạo ra những không gian công cộng cho trẻ em. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức trong việc tối ưu hóa nguồn lực và tiềm năng của những không gian và thiết chế văn hoá công quan trọng cho trẻ như thư viện, bảo tàng và công viên. Để tạo ra những không gian sáng tạo cộng đồng, nơi người thủ thư không chỉ giữ sách mà còn là ‘người điều phối hoạt động, người kết nối tri thức’ năng động, cần có một cuộc cách mạng trong việc đổi mới và nâng cao chất lượng của các cơ sở này.

Cuối cùng, việc tạo ra những không gian công cộng dành cho trẻ em không chỉ đòi hỏi sự đầu tư từ chính quyền mà còn cần sự tham gia của cộng đồng. Sự tham gia của các tình nguyện viên, các nhóm sinh viên và người cao tuổi có thể giúp tạo ra những hoạt động đa dạng và phong phú cho trẻ em. Đó không chỉ là hoạt động trông trẻ, mà còn là sự trao truyền văn hoá và nuôi dưỡng lòng thấu cảm liên thế hệ. Qua đó, trẻ em không chỉ được vui chơi mà còn học hỏi và phát triển trong một môi trường tích cực và bền vững.

Trại hè – Một môi trường rèn luyện kỹ năng sống và tư duy lãnh đạo cho trẻ em, đang trở thành một xu hướng trong những năm gần đây. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, nhiều trại hè đang mọc lên như nấm sau mưa, với những lời quảng bá hấp dẫn nhưng chất lượng thì không đảm bảo.

Nhiều phụ huynh đã chia sẻ về những trải nghiệm đáng thất vọng và thậm chí là bức xúc khi đón con trở về từ những trại hè kém chất lượng. Con của họ trở về trong tình trạng mệt mỏi, hoảng loạn, và thậm chí bị ám ảnh tâm lý kéo dài. Những câu chuyện về trẻ em bị bắt nạt, bị đánh, và dọa ma trong trại hè đã được chia sẻ rộng rãi trên các diễn đàn và mạng xã hội.

Chuyên gia tâm lý giáo dục và tư vấn kỹ năng sống Nguyễn Lệ Thủy đã chỉ ra ba ‘góc khuất’ phổ biến trong các trại hè hiện nay. Thứ nhất, nhiều trại hè xây dựng chương trình hấp dẫn trên giấy tờ nhưng thực tế tổ chức thường không được như lời quảng cáo. Thứ hai, điều kiện ăn ở, vệ sinh và chăm sóc sức khỏe ở nhiều trại hè không đảm bảo. Thứ ba, đội ngũ phụ trách thiếu năng lực và kinh nghiệm thực tế.

Theo khảo sát, các chương trình trại hè hiện nay có mức chi phí khá đa dạng, từ 3 đến 20 triệu đồng, tùy theo thời gian và hình thức tổ chức. Tuy nhiên, chi phí cao không đồng nghĩa với chất lượng. Các chuyên gia tâm lý nhận định rằng nếu được tổ chức bài bản và có tâm, trại hè sẽ là môi trường lý tưởng giúp trẻ rèn luyện sự tự tin, khả năng thích nghi và tinh thần tập thể.

Tuy nhiên, khi thiếu chuẩn mực trong tổ chức, trại hè có thể trở thành ‘lỗ hổng’ lớn trong quá trình phát triển nhân cách của trẻ. Là một nhà giáo đã có nhiều năm gắn bó với học sinh, bà Đặng Thị Mẫn cho rằng giáo dục trải nghiệm là một xu hướng tiến bộ, phản ánh đúng tinh thần đổi mới trong giáo dục hiện đại.

Những hoạt động như trại hè, học kỳ quân đội, dã ngoại, rèn kỹ năng sống… nếu được tổ chức bài bản sẽ mang đến cho học sinh nhiều giá trị, từ rèn luyện kỹ năng sống, phát triển tư duy độc lập cho đến việc hình thành nhân cách và thái độ tích cực với cuộc sống. Một kỳ nghỉ hè đáng nhớ là khi trẻ có được trải nghiệm tích cực, cảm giác an toàn và niềm tin vào bản thân.

Tuy nhiên, nếu lựa chọn sai, cái giá phải trả không chỉ là tiền bạc mà còn là những tổn thương tâm lý âm thầm nhưng có thể để lại hậu quả lớn đối với trẻ. Vì vậy, các phụ huynh cần phải thật sự cẩn thận và kỹ lưỡng trong việc lựa chọn trại hè cho con em mình, đảm bảo rằng trẻ sẽ có được những trải nghiệm thật sự đáng nhớ và bổ ích.

Khi lựa chọn tham gia các chương trình trại hè, phụ huynh và học sinh có thể tham khảo các nguồn thông tin đáng tin cậy, tìm hiểu kỹ thông tin về chương trình, đội ngũ tổ chức và các điều kiện đảm bảo an toàn cho trẻ. Qua đó, các em có thể có kỳ nghỉ hè thật sự ý nghĩa và vui vẻ.