Trong bối cảnh hiện nay, trào lưu thời trang secondhand, hay còn gọi là ‘đồ si’, đang trở thành một xu hướng mạnh mẽ trên các nền tảng mạng xã hội như TikTok, Shopee, và Facebook. Không chỉ là một sở thích cá nhân, nhiều bạn trẻ đã biến đam mê này thành cơ hội khởi nghiệp với vốn đầu tư thấp. Từ khóa ‘váy vintage’, ‘thơ90s’ hay ‘đồ si tuyển chọn’ trên các nền tảng mạng xã hội sẽ xuất hiện hàng trăm tài khoản bán quần áo secondhand với hàng nghìn lượt theo dõi và tương tác mỗi ngày.

Theo một khảo sát mới đây, gần 60% người mua hàng secondhand lần đầu bị thu hút bởi lý do ‘giá rẻ’. Trong bối cảnh chi phí sinh hoạt leo thang, lựa chọn những món đồ thời trang đã qua sử dụng là giải pháp hợp lý với nhiều người tiêu dùng, nhất là Gen Z. Nhiều nghiên cứu học thuật cho thấy, giới trẻ hiện đại yêu thích đồ secondhand bởi sự độc đáo, không trùng lặp, điều khó tìm thấy ở thời trang đại trà.

Báo cáo thị trường toàn cầu của ThredUp dự báo, trong 5 năm tới, ngành thời trang bền vững (eco-fashion) sẽ tăng trưởng gấp đôi, vượt qua tốc độ phát triển của thời trang nhanh (fast fashion). Không chỉ là trào lưu ‘lên đồ xinh, chụp ảnh chill’, kinh doanh quần áo secondhand thực sự đã giúp nhiều bạn trẻ tạo ra dòng tiền ổn định, thậm chí sinh lời tốt.

Vũ Phương Anh (24 tuổi, Hà Nội) bắt đầu bán đồ si từ thời cấp ba. Đến nay, shop online của cô duy trì doanh thu đều đặn khoảng 10 triệu đồng/tháng sau khi trừ chi phí. Một bạn trẻ khác tại TP.HCM cho biết, chỉ với 15 triệu đồng vốn khởi đầu, shop secondhand của bạn đã có lãi gấp đôi sau ba tháng.

Một bạn trẻ khác đang xây dựng cộng đồng khách hàng yêu đồ si, phân loại sản phẩm theo thương hiệu để dễ giữ chân khách cũ cũng chia sẻ: ‘Tỷ lệ mua lại cao hơn hẳn khi khách cảm thấy mình được hiểu về gu thời trang’. Không chỉ là sân chơi của các bạn trẻ, thị trường đồ si cũng bắt đầu thu hút các nhà đầu tư nhỏ lẻ.

Một nhà đầu tư cá nhân tại Hà Nội từng rót vốn vào studio secondhand ứng dụng mô hình upcycling, tức là tái thiết kế đồ cũ theo xu hướng mới cho rằng: ‘Tỷ suất lợi nhuận sau 6 tháng đạt hơn 40%, con số rất tốt với một mô hình không gian nhỏ, chi phí thấp nhưng có cá tính rõ rệt.’

Một mô hình kết hợp giữa quán café vintage và cửa hàng secondhand tại TP.HCM cũng đang tạo sức hút đặc biệt với giới trẻ. Theo chị Lan Phương, chuyên gia tư vấn tài chính cá nhân: ‘Thời trang secondhand hoàn toàn có thể trở thành một mô hình kinh doanh dài hạn nếu người trẻ đầu tư nghiêm túc. Không phải vốn nhỏ là vấn đề mà thiếu chiến lược, không hiểu khách hàng, không kiểm soát chất lượng và không xây dựng thương hiệu cá nhân mới là rủi ro lớn.’

Chị Phương cũng nhấn mạnh ba yếu tố làm nên thành công: Một là, kiểm soát nguồn hàng đầu vào. Hai là, câu chuyện thương hiệu phải hấp dẫn. Ba là kỹ năng bán hàng, đặc biệt là bán hàng qua livestream. Sự cộng hưởng giữa nhu cầu tiết kiệm, xu hướng cá nhân hóa và tiêu dùng xanh đang biến thị trường secondhand thành một ‘miếng bánh’ hấp dẫn với những ai biết nắm bắt.

Với vốn đầu tư ban đầu từ 10–20 triệu đồng, người trẻ hoàn toàn có thể bắt đầu. Nhưng để đi đường dài, không thể xem đây là ‘buôn may bán rủi’. Sự khác biệt nằm ở cách xây dựng hình ảnh thương hiệu, cộng đồng khách hàng trung thành và năng lực sáng tạo nội dung từ mỗi tấm ảnh, đoạn video cho đến cách kể câu chuyện sản phẩm.

Trong bối cảnh hiện nay, khi toàn cầu hóa và sự 되 sống mạnh mẽ của chất liệu truyền thống đang ngày càng phát triển, thổ cẩm Jrai đã nổi lên như một biểu tượng văn hóa và tiềm năng kinh tế quan trọng trong ngành thời trang đương đại. Với những hoa văn độc đáo, màu sắc tự nhiên và những câu chuyện văn hóa sâu sắc, thổ cẩm Jrai hoàn toàn có khả năng tạo ra lợi thế cạnh tranh riêng biệt cho các sản phẩm thời trang như túi xách, ví, khăn, giày dép hay những phụ kiện trang trí nội thất.

Thổ cẩm Jrai là sản phẩm dệt thủ công mang đậm bản sắc văn hóa, tín ngưỡng và thế giới quan của cộng đồng người Jrai tại Tây Nguyên. Quá trình sản xuất thổ cẩm Jrai được thực hiện hoàn toàn bằng khung dệt truyền thống, sử dụng sợi bông, sợi tơ từ cây rừng và màu nhuộm tự nhiên từ vỏ cây, lá cây hoặc đất đỏ bazan. Điều này đòi hỏi sự khéo léo và hiểu biết sâu sắc về quy luật hoa văn và kỹ thuật phối màu của người dệt.

Sự gia tăng nhu cầu tiêu dùng các sản phẩm thủ công mỹ nghệ và thời trang mang yếu tố bản địa đã tạo ra cơ hội lớn cho việc thương mại hóa thổ cẩm. Tuy nhiên, để thổ cẩm Jrai có thể phát huy hết tiềm năng kinh tế của mình, cần phải giải quyết một số thách thức liên quan đến quy mô sản xuất nhỏ lẻ, thiếu hệ thống nhận diện thương hiệu, chưa đăng ký chỉ dẫn địa lý và thiếu chính sách hỗ trợ phát triển cụ thể.

Hiện nay, phụ kiện thời trang đương đại đang có xu hướng dịch chuyển mạnh về phía sản phẩm mang tính bản địa, thủ công và thân thiện với môi trường. Thổ cẩm Jrai là một trong những chất liệu tiêu biểu có khả năng hội nhập sâu vào xu hướng thiết kế phụ kiện thời trang hiện nay. Với các hoa văn hình học và họa tiết độc đáo, màu sắc đối lập mạnh, chất liệu vải dày, bền và có nguồn gốc hoàn toàn từ tự nhiên, thổ cẩm Jrai tạo nên hiệu ứng thị giác mạnh mẽ, rất phù hợp làm điểm nhấn, tạo chiều sâu văn hóa trong các sản phẩm phụ kiện thời trang.

Tuy nhiên, việc thương mại hóa thổ cẩm Jrai qua phát triển ứng dụng trong thiết kế phụ kiện thời trang đã và đang gặp phải những thách thức về nguồn nguyên liệu và kỹ thuật sản xuất truyền thống, bảo tồn bản sắc văn hóa trong quá trình đổi mới sáng tạo sản phẩm, thị trường và chiến lược thương mại hóa, phát triển nguồn nhân lực và hợp tác liên ngành, quyền sở hữu trí tuệ và bảo vệ di sản văn hóa.

Để giải quyết các thách thức này, cần có một chiến lược tổng thể nhằm bảo tồn và định vị thương hiệu cho thổ cẩm Jrai, xây dựng chuỗi giá trị từ nguyên liệu đến sản phẩm, đào tạo thiết kế ứng dụng và quản trị sản phẩm, tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại và hình thành chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm thổ cẩm Jrai. Bằng cách này, thổ cẩm Jrai mới có thể phát huy hết tiềm năng kinh tế và văn hóa của mình, đồng thời góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành thời trang và văn hóa Việt Nam.

…