Các nhà nghiên cứu đã đạt được một bước tiến quan trọng trong việc hiểu và quản lý các hệ sinh thái sông ngòi trên toàn cầu. Một nghiên cứu gần đây cho thấy rằng các con sông có xu hướng hình thành nhiều nhánh nếu tốc độ xói mòn bờ sông nhanh hơn tốc độ lắng đọng trầm tích ở các bờ đối diện. Phát hiện này có ý nghĩa quan trọng đối với việc bảo vệ và phục hồi các hệ sinh thái sông ngòi đa dạng.

Sông ngòi đóng vai trò至关重要 trong việc cung cấp nước, trầm tích và các chất dinh dưỡng cho các hệ sinh thái khác nhau trên Trái Đất. Tuy nhiên, việc tìm hiểu nguyên nhân định hình dòng chảy của các con sông đã trở thành một thách thức đối với các nhà nghiên cứu trong hơn một thế kỷ qua. Một nhóm nghiên cứu tại Đại học California, Santa Barbara (UCSB) đã thực hiện một nghiên cứu để giải quyết vấn đề này.

Nhóm nghiên cứu tại UCSB đã lập bản đồ động lực của các nhánh sông dọc theo 84 con sông dựa trên các hình ảnh vệ tinh trên toàn cầu trong 36 năm. Kết quả cho thấy rằng tốc độ xói mòn bờ sông và tốc độ lắng đọng trầm tích ở các bờ đối diện là hai yếu tố quan trọng quyết định sự hình thành các nhánh sông. Các con sông sẽ hình thành nhiều nhánh nếu tốc độ xói mòn bờ sông nhanh hơn tốc độ lắng đọng trầm tích.

Các nhà nghiên cứu đã phân loại sông ngòi thành hai loại: đơn dòng và đa dòng. Hầu hết các con sông lớn nhất thế giới đều là sông đa dòng, trong khi sông Mississippi đơn dòng ở Mỹ là một ngoại lệ. Việc hiểu rõ các đặc điểm của từng loại sông sẽ giúp các nhà khoa học và quản lý có thể đưa ra các giải pháp phù hợp để bảo vệ và phục hồi các hệ sinh thái sông ngòi.

Nghiên cứu này cũng cung cấp cái nhìn sâu hơn về các thảm họa thiên nhiên và nỗ lực phục hồi sông ngòi. Việc tái kết nối các vùng đồng bằng ngập lụt với các con sông đã bị phân dòng ngày càng được quan tâm. Những giải pháp phục hồi dựa trên tự nhiên đòi hỏi phải xác định được độ rộng của hành lang sông cần thiết, cũng như thời gian để một con sông hồi phục trạng thái tự nhiên.

Các nhà khoa học đã đưa ra một công thức để tính toán thời gian một con sông hình thành dòng chảy mới. Công thức này bao gồm các biến số như thời gian một con sông hình thành dòng chảy mới, tốc độ xói mòn bờ sông và tốc độ lắng đọng trầm tích. Điều này có thể giúp chuyển đổi việc lập kế hoạch phòng chống lũ lụt và phục hồi hệ sinh thái sông ngòi.

Kết quả nghiên cứu này có thể giúp các nhà khoa học, quản lý và các bên liên quan có thể đưa ra các quyết định sáng suốt hơn trong việc bảo vệ và phục hồi các hệ sinh thái sông ngòi. Từ đó, có thể giúp giảm thiểu các tác động tiêu cực của các thảm họa thiên nhiên và bảo vệ môi trường sống của các loài động vật và thực vật.

Nguyên cứu đã được công bố trên một tạp chí khoa học uy tín. Các nhà nghiên cứu hy vọng rằng kết quả này sẽ được áp dụng rộng rãi trong việc quản lý và bảo vệ các hệ sinh thái sông ngòi trên toàn cầu. Thông tin chi tiết về nghiên cứu có thể được tìm thấy tại đây.