Trong một động thái gây chú ý, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký hai sắc lệnh hành pháp quan trọng vào ngày 4/6, bao gồm việc cấm và hạn chế nhập cảnh đối với công dân của 19 quốc gia và đình chỉ nhập cảnh của hầu hết sinh viên quốc tế vào Đại học Harvard. Động thái này được đưa ra với lý do an ninh quốc gia.
Căng thẳng leo thang: Tổng thống Trump và Đại học Harvard đối mặt với thách thức mới
Sắc lệnh đầu tiên cấm nhập cảnh đối với công dân của 12 quốc gia, bao gồm Afghanistan, Myanmar, Chad, Cộng hòa Congo, Guinea Xích Đạo, Eritrea, Haiti, Iran, Libya, Somalia, Sudan và Yemen. Ngoài ra, 7 quốc gia khác gồm Burundi, Cuba, Lào, Sierra Leone, Togo, Turkmenistan và Venezuela sẽ bị siết chặt kiểm soát nhập cảnh. Lệnh cấm có hiệu lực từ 0h01 ngày 9/6.
Tổng thống Trump viện dẫn báo cáo của Bộ An ninh Nội địa Mỹ, cho rằng các nước này có tỷ lệ quá hạn thị thực cao hoặc không hợp tác trong việc xác minh nhân thân, gây rủi ro cho an ninh Mỹ. Sự kiện khủng bố tại Colorado ngày 1/6 được xem là chất xúc tác khiến lệnh cấm được công bố sớm hơn.
Tổng thống Donald Trump phát biểu tại Nhà Trắng
Việc đưa Afghanistan vào danh sách cấm đã gây phẫn nộ trong cộng đồng quốc tế. Tổng thống Trump lý giải rằng Afghanistan thiếu một cơ quan trung ương có năng lực và không có các biện pháp sàng lọc phù hợp.
Hơn nữa, sắc lệnh thứ hai đình chỉ nhập cảnh đối với hầu hết sinh viên quốc tế có kế hoạch theo học tại Đại học Harvard. Tổng thống Trump cáo buộc Harvard gây nguy hại cho an ninh quốc gia và không hợp tác đầy đủ trong việc cung cấp thông tin.
Đại học Harvard phản đối sắc lệnh, gọi đây là hành động trả đũa trái pháp luật và đe dọa quyền tự chủ của các trường đại học. Lệnh cấm có thể ảnh hưởng tới khoảng 7.000 sinh viên quốc tế tại Harvard.
Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Mỹ sẽ quyết định việc thu hồi thị thực của các sinh viên quốc tế đang theo học tại Harvard. Nhiều nghị sĩ Dân chủ chỉ trích sắc lệnh là sự lạm quyền phục vụ động cơ cá nhân.