Trong những năm gần đây, Việt Nam đã và đang không ngừng phấn đấu để khẳng định vị thế của mình trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ. Thông qua các chính sách đầu tư, phát triển hạ tầng, nguồn lực và thể chế, đất nước đang từng bước tạo dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển của công nghệ vũ trụ.
Các chuyên gia trong lĩnh vực này cho rằng, phát triển công nghệ vũ trụ là yêu cầu tất yếu của quốc gia. Không chỉ phục vụ mục tiêu dân sinh và quốc phòng-an ninh, công nghệ vũ trụ còn đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy kinh tế tri thức, củng cố tiềm lực quốc phòng – an ninh và khẳng định vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
Ông Lý Hoàng Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học kỹ thuật và Công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho biết, Việt Nam đã và đang tích cực triển khai Chương trình Khoa học và công nghệ cấp quốc gia về công nghệ vũ trụ. Chương trình này đã mang lại nhiều kết quả thiết thực, đặc biệt là việc phát triển các vệ tinh nhỏ như PicoDragon (2013), MicroDragon (2019), NanoDragon (2021), cùng với vệ tinh viễn thám VNREDSat-1 (2013).
Bên cạnh đó, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đang phối hợp với các bộ, ngành khác để xây dựng các chính sách, cơ chế nhằm khai thác hiệu quả dữ liệu vệ tinh; khuyến khích chuyển giao công nghệ vũ trụ lưỡng dụng và hoàn thiện hệ thống trạm mặt đất.
Để tiếp tục đẩy mạnh sự phát triển của công nghệ vũ trụ, các chuyên gia cho rằng cần hình thành chiến lược phát triển công nghệ vũ trụ quốc gia. Đây là cơ sở để Việt Nam có thể tận dụng và phát huy tối đa các nguồn lực, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của ngành công nghệ vũ trụ.
Phó Giáo sư, Tiến sỹ Phạm Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, đề xuất rằng Việt Nam cần thành lập cơ quan hàng không vũ trụ quốc gia. Cơ quan này có thể tham khảo mô hình của Philippines, nơi có cơ quan vũ trụ quốc gia trực thuộc Chính phủ. Việc thành lập cơ quan này sẽ giúp điều hành thống nhất và có thể đề xuất luật chuyên ngành về không gian.
Phó Giáo sư, Tiến sỹ Phạm Anh Tuấn cũng dẫn chứng về tiềm năng kinh tế của lĩnh vực vũ trụ. Với dự báo kinh tế vũ trụ toàn cầu sẽ đạt 1.400 tỷ USD vào năm 2030, nhiều tỷ phú công nghệ đang đổ vốn vào lĩnh vực này. Vì vậy, Việt Nam không thể đứng ngoài xu hướng này.
Về hướng đi tiếp theo, Tiến sỹ Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, nhấn mạnh rằng công nghệ vũ trụ là một ngành công nghệ chiến lược. Vì vậy, cần có đầu tư mạo hiểm và giao quyền tự chủ rất cao cho tổng công trình sư của dự án. Điều này sẽ giúp tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của ngành công nghệ vũ trụ.
Tiến sỹ Nguyễn Quân cũng đề xuất thí điểm cơ chế sandbox theo Nghị quyết 193 của Quốc hội. Cơ chế này sẽ cho phép thí điểm một dự án công nghệ lớn với chức danh của tổng công trình sư được giao quyền tự chủ rất cao, chấp nhận rủi ro, chấp nhận mạo hiểm và miễn trừ trách nhiệm cho những người chủ trì dự án công nghệ lớn.
Thông tin về các chính sách và chương trình phát triển công nghệ vũ trụ tại Việt Nam có thể được tìm thấy trên trang web chính thức của Chính phủ Việt Nam.